XIỂN DƯƠNG LÝ NGHĨA VIÊN THÔNG
***
* Chánh văn:
Đại Thế Chí Bồ tát kính bạch Phật rằng:
Con nhớ thuở xưa, hằng hà sa số kiếp về trước, có Đức Phật ra đời, hiệu là Vô Lượng Quang, mười hai vị Phật ra đời liên tục cùng một kiếp, vị Phật rốt sau hiệu là Siêu Nhật Nguyệt Quang Như Lai dạy con Niệm Phật Tam Muội.
* Giảng nghĩa:
Trong Chánh văn nói chữ Ngã đây Đại Thế Chí Bồ tát tự xưng.
Ở đây không có Ngã, mà đây chính là Chơn Ngã, Bồ tát bốn tướng đều không, chỉ nương danh hiệu Viên Thông làm Ngã, tùy theo căn cơ của chúng sanh, cho nên, gọi là Ngã.
– Ức: là ký ức.
– Vãng tịch: tức là quá khứ.
– Hằng hà sa kiếp: tiếng Phạn gọi là “Kiếp ba”, tiếng Trung Hoa gọi là “Kiếp”. “Kiếp” là tiêu biểu cho thời gian mà phân chia, giống như những điều phổ biến thông thường của phàm phu gọi năm, tháng. Thời gian tính theo năm, tháng thì rất ngắn, còn thời gian tính theo kiếp số thì rất dài. Kiếp phân biệt ra có Tiểu kiếp, Trung kiếp, Đại kiếp.
* Một tiểu kiếp là một ngàn sáu trăm tám mươi vạn năm.
* Hai mươi tiểu kiếp là một Trung kiếp.
* Bốn Trung kiếp là một Đại kiếp.
Đây là chỉ cho Đại kiếp mà nói.
Ở xứ Ấn Độ có một con sông Hằng, cũng như bên Trung Quốc có con sông Trường Giang, rất rộng, rất dài, Hằng-sa là cát sông Hằng, cát này rất mịn, như bột gạo, dùng một hạt cát tính một Đại kiếp. Như vậy, mỗi một hạt cát tính cho đến toàn bộ số cát trong sông Hằng! Ở đây lấy cát sông Hằng làm biểu tượng số kiếp rất là nhiều, vượt ngoài sức tính toán suy nghĩ so lường của phàm phu chúng ta, nên gọi số kiếp như cát sông Hằng, tức là chỉ cho vô lượng vô số kiếp.
– Có Phật ra đời: là đối khi không có Phật ra đời mà nói. Như hiện nay Đức Thích Tôn đã là Phật quá khứ, Đức Di Lặc còn là Phật vị lai. Chính nay là thời chúng ta đang sống đây, là ở trước Phật vị lai và ở sau Phật quá khứ, nên không có Phật ra đời, chỉ có Đức Thích Tôn tuy là Phật quá khứ, nhưng nhờ có những Giáo pháp của Ngài còn tồn tại, chúng sanh ngày nay gặp được Giáo pháp của Phật cũng là đã có duyên phước lắm vậy. Chúng ta là hàng phàm phu, bị trần lao ngăn che chướng ngại tâm trí tối dốt, nên không nhớ lại tánh tốt của mình, bỏ qua sự sống hiện tiền. Các việc đời trước không ai có thể biết được. Chỉ có chư Phật và Bồ tát, đầy đủ Túc Mạng Thông, mới hay thấy được các việc quá khứ ở trong vô lượng trăm ngàn ức kiếp về trước, như ở trước mắt. Cho nên, trong Kinh Pháp Hoa có nói rằng: “Xem thấy việc lâu xa kia giống như ngày nay”.
Ngài Đại Thế Chí Bồ tát, sau khi đảnh lễ Phật rồi, đối trước Đức Phật Thích Ca cung kính bạch rằng: “Con nhớ thuở xưa, hằng hà sa số kiếp về trước, có Đức Phật ra đời hiệu là Vô Lượng Quang. Có mười hai Đức Như Lai theo thứ tự ra đời trong một kiếp, liên tục thành Phật, Đức Phật rốt sau hiệu là Siêu Nhật Nguyệt Quang.”
Căn cứ Kinh Vô Lượng Thọ, tôn xưng Phật A Di Đà, cùng hiệu là:
• Vô Lượng Quang Phật
• Vô Biên Quang Phật
• Vô Ngại Quang Phật
• Vô Đối Quang Phật
• Diêm Vương Quang Phật
• Thanh Tịnh Quang Phật
• Hoan hỷ Quang Phật
• Trí Tuệ Quang Phật
• Bất Đoạn Quang Phật
• Nan Tư Quang Phật
• Vô Xứng Quang Phật
• Siêu Nhật Nguyệt Quang Phật.
Tất cả đều dùng “Quang Minh” lập danh, chia làm mười hai hiệu. Một tên Di Đà đầy đủ mười hai Quang Minh, mười hai Quang Minh bao gồm một tên Di Đà, không bỏ sót. Vì sao vậy? Tiếng Phạn gọi là “A Di Đà Phật”, tiếng Trung Hoa gọi là “Vô Lượng Giác”. Phật chứng quả Giác ngộ rộng lớn viên mãn, hay bao hàm các pháp chẳng bỏ sót một pháp nào cả. Do đây có thể biết rằng mười hai Đức Như Lai mà Bồ tát Đại Thế Chí đã gặp trong quá khứ vô lượng kiếp về trước, hiện nay chính là Phật Di Đà vậy. Đức Phật A Di Đà có hào quang sáng suốt vô lượng, chiếu soi mười phương cõi nước, không chỗ nào bị chướng ngại, nên gọi là Vô Lượng Quang Phật.
TKN. Như An (ĐSHĐ-132)
