Tôi chưa từng sống ở Hải Vân, chỉ mấy lần đến đây hoặc là vãn cảnh hoặc có vài Phật sự nho nhỏ. Thế nhưng, cứ mỗi khi đặt chân đến thành phố biển Vũng Tàu, lòng đầy tự hào, ngưỡng mộ và cảm xúc cứ dàn trải bất tận. Sáng nay, một lần nữa trái tim đã chạm đến nhiều cung bậc thức tâm. Không những vì nét duyên dáng của con đường Hạ Long sạch thoáng, một bờ biển trong xanh cát mịn, một chân trời miên man lộng gió, mà ở đó, còn có một ngôi Phật tự mang tên Hải Vân vô cùng trang nghiêm. Năm tháng trôi, dòng đời trôi, không gian, thời gian đua nhau thay đổi, nhân thế vui sầu mấy bận nổi chìm nhấp nhô, chỉ có mái chùa vẫn thế, dáng uy nghiêm cùng biển rộng núi cao. Chùa lặng im không nói mà khách trần thỏa lòng khi đến, lưu luyến lúc về, lợi danh rũ bỏ, muộn phiền nhẹ tênh. Trước Phật môn lòng an tâm tịnh, thiêng liêng một cõi.
Những ngày cuối thu, trời trong nắng nhẹ, nước biển trôi êm dịu mát, từng con sóng liu riu bạc đầu, trên kia mây trắng mây hồng bồng bế nhau bay về muôn lối. Giữa triền núi, đá chen cây, bóng chùa ngự tọa sinh động như một bức tranh tuyệt tác. Bỗng nhớ lời cố Hòa thượng Thích Thiện Siêu: “Trước nước biếc sau non xanh, phạm vũ huy hoàng Phật quang biến chiếu”. Bao lần rồi, lòng tự hỏi lòng, với nhiều hiểm trở về địa hình, điều kiện khắc nghiệt như thế, sao ngôi Hải Vân này có thể vững vàng đến nay và hiển hiện với mái cong vút như thách thức thiên nhiên. Có thể công trình này đã lấy đi không ít công sức và trí tuệ, cả mồ hôi, nước mắt của bao người con Phật mang thiện tâm đến với Tam bảo. Nhưng nếu không có sức người dẻo dai, tâm nguyện bền chặt, ý chí kiên cố và chánh tín tuyệt đối thì không tài nào có được một Hải Vân như ngày hôm nay.
Ngôi chánh điện chùa Hải Vân khá nhỏ, tôn tượng đức Bổn Sư cũng nhỏ nhưng không gian thật thanh tịnh, trầm hương thơm dịu hòa quyện với gió biển mát mềm. Thỉnh thoảng gió lại mang thêm hương hoa sứ ngọt ngào, mùi nồng nồng cỏ dại, mùi ngai ngái của vài cây thuốc bình dị dân gian. Hoa sứ được trồng nhiều trong vườn chùa và các lối đi, vừa để tạo bóng mát, tạo cảnh và cũng để giữ cho đất khỏi bị xói mòn khi mưa xuống. Đứng nơi đây, lòng bình an, tưởng chừng như chư Phật đang tề tựu để ban phúc lành cho nhân thế.
Sứ hào phóng cho hoa quanh năm, góp sắc hương tạo không gian Hải Vân thêm kiêu sa và quyến rũ. Nhìn mấy cánh hoa chung chiêng vẫy gió đan vào từng tiếng chuông thanh, bỗng như thấy hoa và người gặp nhau trong nắng ấm. Sắc trắng tinh khiết thì thầm gởi hương điểm tô sân chùa hài hòa điệu sống. Chợt liên cảm đến sắc màu của hoa Sa la nhuộm trắng sáng cả khu rừng để cúng dường kim thân Như Lai lần cuối nơi xứ Ấn năm xưa.
Con đường nhỏ với nhiều bậc tam cấp vừa bước chân đi cho khách bộ hành không quá mỏi là lối dẫn lên Quan Âm bảo điện. Khá cao so với ngôi chùa, bảo điện Quan Âm cũng lối kiến trúc tựa lưng vào núi và hướng mặt ra biển. Nơi đây, vừa có thể đảnh lễ tôn tượng Bồ-tát, cầu nguyện, vừa có thể tận hưởng không gian mát lành của núi, của mây, của đại dương bao la xanh thẳm, vừa có thể phóng tầm nhìn và bay bổng tâm hồn theo từng đợt sóng hồn nhiên mà diệu vợi kia. Tâm tư lắng đọng theo những vần thơ sâu thẳm triết lý:
“Thân ta thật như băng trong trắng,
Tánh êm đềm lóng lặng tỏ tường”.
Chỉ vì:
“Bởi anh Sóng phô trương nên nỗi,
Nay rạch này mai lối sông kia”.
(Sóng nước bàn đàm-Sư Trưởng Như Thanh)
Quả thật, an lạc chính là đây, Niết-bàn chính là đây khi tâm cảnh dung thông, chẳng có gì phân biệt cách ngăn giữa đôi bờ uế tịnh. Bao mùa nắng hạn mưa giông, đôi lần trời yên sóng dậy, hay cả nhục vinh đắc thất của dòng đời, Hải Vân vẫn sẵn lòng đón đưa những con người hữu duyên nơi cửa Phật. Ai người đang ở lại, mấy kẻ đã ra đi, về lại Hải Vân, hòng được ngắm biển nhìn mây, hay trùng phùng cố nhân năm cũ, còn để lắng nghe lòng mình, thấy dòng đời vẫn nhẹ nhàng lướt qua như từng đợt sóng biển của ngày không mưa không gió và lắng dịu những lao xao thế sự. Nhưng hơn hết là được nghiêng mình đảnh lễ một trái tim.
Chia tay Hải Vân, tôi chẳng buồn cũng không vui nhưng quyến luyến, cố giữ tâm bình như tên của chiếc áo tôi đang mặc, để biết sự hiện hữu của mình là cả một trời ân. Tôi hiểu, vì đâu dưới chân tôi đi đã có đường, không khí tôi thở được trong lành một cách vô ưu. Bờ cỏ màu thiên thanh, gốc cây, thềm đá, hay mái tôn viên ngói đã cũ màu, và cả xanh đỏ tím vàng của những chậu hoa, tất cả là đại nguyện bao la sâu thẳm, là sự hồi sinh của một giấc mơ không tỳ vết, là giọt nước mắt tri ngộ đạo tình. Hải Vân ơi!
Như Tâm (ĐSHĐ-005)
Diễn đọc: Sc Đức Tạng
