Sau lễ khai mạc trang nghiêm sáng ngày 10/9/2025 (nhằm 19/7 năm Ất Tỵ) tại chùa Quang Minh, phường Bình Phước, tỉnh Đồng Nai, Đại chúng đã bước vào chương trình học tập chính thức của Lớp bồi dưỡng Luật học Ni giới năm 2025. Chư Ni hành giả đã được trực tiếp lắng nghe pháp âm từ chư Tôn đức Hòa thượng, Thượng tọa và Đại đức những bậc thạc đức uyên thâm về giới luật được Chư tôn đức Ni PBNG TƯ cung thỉnh làm giáo thọ.
Chương trình học được triển khai xuyên suốt 5 ngày, với các chuyên đề trọng yếu. Dưới đây là những điểm chính yếu được đúc kết từ năm ngày pháp học; thể hiện ý nghĩa sâu xa của việc huân tu giới luật, nuôi dưỡng phạm hạnh, trang nghiêm Tăng đoàn và tiếp nối mạng mạch Phật pháp.
Ngày 19/7 nhuận (10/9/2025), Trưởng lão Hòa thượng Thượng Minh hạ Thông – Phó Thư ký Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh, Tuyên luật sư ba miền mở đầu khóa học với chuyên đề “Đại cương Luật học”. Ngài nhấn mạnh Giới luật là tấm áo giáp kiên cố giúp hành giả vượt qua ngũ dục, giữ thân tâm thanh tịnh, nền tảng cho đời sống an lạc hiện tại và chỗ nương tâm linh mai hậu. Ngài nhắc lời Phật dạy “Năm Hạ đầu cần tinh chuyên Giới luật, năm Hạ sau mới nên tham học thiền định”, khẳng định người xuất gia phải lấy giới làm gốc. Bài giảng cũng làm rõ phạm vi của giới luật, không chỉ ở số lượng điều khoản mà bao gồm cả việc tránh mọi hành vi tổn giảm đạo lực, gây mất đoàn kết hay làm hoen ố hình ảnh Tăng Già.
Ngày 20/7 nhuận (11/9/2025), Hòa thượng Thích Thái Hòa, Trụ trì chùa Phước Duyên (Thừa Thiên Huế), đã chủ giảng chuyên đề “Đại thừa Bồ Tát giới”. Hòa thượng trình bày bốn chất liệu thanh tịnh của Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni: Biệt giải thoát luật nghi, Căn luật nghi, Thanh tịnh luật nghi và Đại thừa luật nghi, nhấn mạnh lấy tâm từ bi làm gốc, nuôi dưỡng hạnh nguyện độ sanh. Ngài còn giảng về Lục niệm pháp và giới không hủy báng Tam Bảo nền tảng bảo hộ hết thảy giới khác. Đặc biệt, Hòa thượng nhắc đến “niệm xả” trong Thiền học, khuyến tấn hành giả buông bỏ yêu ghét để giữ tâm bình đẳng, từ đó phát sanh trí tuệ và giải thoát.
Ngày 21/7 nhuận (12/9/2025), Thượng tọa Thích Giác Dũng, Trưởng khoa Luật học Phật giáo Học viện PGVN tại TP.HCM, đã giảng về “Các pháp chỉ trì”. Ngài giải thích rõ “chỉ trì tác phạm, tác trì chỉ phạm” giữ đúng điều Phật cấm là trì giới, phạm vào là lỗi; ngược lại, các pháp như bố-tát, yết-ma, tụng giới, tự tứ phải thực hành, nếu bỏ qua là phạm giới. Thượng tọa nhấn mạnh “Giới sanh Định, Định sanh Tuệ”, coi chỉ trì là nền tảng của Giới Định Tuệ. Bài giảng cũng làm sáng tỏ Bảy pháp diệt tránh, nhất là Hiện tiền Tỳ-ni, giúp giải quyết tranh chấp trong Tăng đoàn bằng sự công minh; đồng thời phân tích sự khác biệt giữa Giới và Luật, giữa giới bổn Tỳ Kheo và Tỳ Kheo Ni và nêu mười lợi ích của việc giữ giới.
Ngày 22/7 nhuận (13/9/2025), ĐĐ Nguyên Hưng đã chia sẻ chuyên đề “Thực hành các pháp Yết-ma”, tập trung vào ba vấn đề thường được hành trì trong Tăng đoàn: Bố Tát, cương giới và an cư. Ngài giải thích kiết giới là việc xác lập ranh giới đạo tràng để các pháp sự được thực hiện đúng pháp; cương giới là hàng rào pháp lý và tâm linh bảo hộ phạm hạnh, duy trì sự thanh tịnh; còn an cư là một Tăng sự trọng đại, tuy chỉ diễn ra mỗi năm một lần nhưng kéo dài ba tháng, là thời gian chư Tăng Ni dừng mọi duyên sự, chuyên tâm tu học trong tinh thần lục hòa cộng trụ. Đại đức nhấn mạnh: khi Yết-ma được hành trì nghiêm túc thì Tăng đoàn mới duy trì được sự hòa hợp, thanh tịnh và mạng mạch Phật pháp mới trường tồn.
Ngày 23/7 nhuận (14/9/2025) HT Lệ Trang, Phó Chủ tịch HĐTS, Trưởng ban Trị sự GHPGVN TP.HCM, đã giảng về “Hành trì các pháp Yết-ma”. Ngài nhấn mạnh An cư ở nước ngoài, có khi không thể tập trung dài ngày như ở Việt Nam, nên giữ được 10 ngày cũng là quý; quan trọng ở chỗ hành giả có đủ đạo lực để đối trị nghiệp lực. Theo luật, chỉ khi An cư đủ ba tháng, công khóa cụ túc thì mới tính tuổi hạ; nếu ra ngoài nhiều hơn ở trong trường hạ thì không được tính. Trường hợp phải đi xa vì Phật sự, hành giả ngoài việc khất hạ còn phải luôn tâm niệm về điểm hạ của mình. Ngài cũng dạy về kiến đàn truyền giới Bồ Tát cần chọn tịnh địa quét dọn sạch sẽ, thỉnh Phật và hướng về đó đảnh lễ; một Thầy cũng có thể truyền, song điều cốt yếu là không làm hư hoại tâm Bồ-đề. Người phạm tội giết cha, giết mẹ thì không được phép thọ giới Bồ Tát. Ngài cũng phân biệt giới Thanh văn và giới Bồ Tát; Tỳ-kheo hay Tỳ-kheo-ni khi tắt thở thì giới tướng mất, còn Bồ Tát giới nếu hành trì Tam tụ tịnh giới thì đời đời kiếp kiếp, ở bất cứ cảnh giới nào, giới vẫn theo người thọ trì.
Khóa bồi dưỡng Luật học năm 2025 tại chùa Quang Minh đã thành tựu viên mãn, để lại nhiều dấu ấn sâu sắc. Qua sự chỉ dạy thâm diệu của chư Tôn đức giáo thọ, Ni chúng không chỉ tiếp nhận tri kiến giới luật mà còn được hun đúc đạo tâm, nuôi lớn Bồ-đề nguyện. Đây không chỉ là năm ngày pháp học, mà còn là hành trình trở về với cội nguồn thanh tịnh của Tăng-già, để từ đó mỗi hành giả mang theo hành trang giới hạnh vững chắc trên bước đường tu học và phụng sự. Với tinh thần lục hòa, thanh tịnh, khóa học khép lại trong niềm hoan hỷ và tín tâm, mở ra triển vọng tiếp nối truyền thống Luật học cho các thế hệ Ni giới mai sau.
PV. Hoa Đàm
Một số hình ảnh ghi nhận:
