Một buổi sáng, có một người học giả nổi tiếng tìm đến gặp Đức Phật. Ông ta tự giới thiệu mình đã đọc rất nhiều kinh sách, am hiểu giáo lý nhiều tông phái, và mong muốn được “học thêm chút gì đó từ Đức Phật.”
Ngài mời ông vào thiền viện và nhẹ nhàng rót trà. Chiếc ly đã đầy, nhưng Đức Phật vẫn rót. Nước tràn ra bàn, rồi tràn xuống đất.
Người học giả kinh ngạc:
– Chiếc ly đã đầy rồi, sao Ngài còn rót nữa?
Đức Phật vẫn điềm tĩnh:
– Cũng giống như tâm trí của ông. Đã quá đầy với ý kiến, hiểu biết và cái tôi, thì làm sao có thể tiếp nhận được điều mới?
Người học giả chợt im lặng.
Đức Phật đặt bình trà xuống, ánh mắt từ bi:
– Muốn học, trước hết hãy biết buông.
Không có chiếc ly rỗng, thì chẳng thể rót vào điều gì tinh khiết được.
Bài học từ Đức Phật
Tri thức không nằm ở số lượng điều ta biết mà nằm ở mức độ khiêm hạ ta giữ được khi đứng trước điều mình chưa biết.
Người càng học sâu thật sự, lại càng không tự cho mình là đã đủ.
Chỉ khi cái tôi lùi xuống, trí tuệ mới có chỗ để bước vào.
Giống như chiếc ly: khi còn đầy ắp định kiến, quan niệm, sự tự mãn thì chẳng giọt hiểu biết tinh khôi nào có thể rót thêm vào được nữa.
Càng rỗng lại càng tiếp nhận được điều thuần khiết.
Buông cái tôi là khởi điểm của tự do.
Cái khiến con người đau khổ, không hẳn là nghèo khó hay thất bại mà là sự cố chấp cho rằng “mình đã đúng”, “mình đã biết đủ”, “mình hơn người khác”.
Trong Phật pháp, buông không phải là bỏ hết mà là bỏ đi điều ngăn cản bình an đi vào.
Người có thể bỏ được cái tôi, thường sống an lành như một dòng suối trong, không tranh hơn thiệt, không vướng vào hờn giận mà vẫn không ngừng chảy về phía sáng.
Học đạo không phải để gom thêm kiến thức mà là để gạn lọc tâm hồn cho thanh sạch.
Mỗi lời dạy của Đức Phật là một giọt cam lộ, chỉ có thể chạm vào được trái tim đủ tĩnh lặng.
Nơi nào còn ồn ào tranh cãi, còn ngã mạn chứng tỏ… thì nơi đó chỉ có tiếng nói không có sự tiếp nhận.
Người thật sự học đạo là người có thể rơi nước mắt trước một câu hỏi đơn giản, vì họ thấy trong đó không phải lời nói, mà là ánh sáng dẫn lối quay về chính mình.
Thường Minh{ĐSHĐ-142}
