Tháng 11 mang theo những cơn gió se lạnh đầu mùa, nhiệt độ thay đổi thất thường khiến cơ thể dễ bị ảnh hưởng, đặc biệt là ở hệ cơ – xương – khớp. Khi thời tiết lạnh, các mạch máu co lại, máu lưu thông chậm làm cho cơ, gân và khớp trở nên cứng, đau nhức, nhất là ở người cao tuổi. Việc chủ động phòng ngừa và chăm sóc đúng cách giúp giảm đáng kể các cơn đau, duy trì sức khỏe xương khớp dẻo dai suốt mùa lạnh.
Nguyên nhân và biểu hiện thường gặp
1. Thời tiết lạnh và thay đổi đột ngột: Sự giảm nhiệt độ khiến cơ thể phản ứng bằng cách co cơ, làm khớp ít linh hoạt và dễ viêm.
2. Ít vận động: Trời lạnh khiến nhiều người ngại ra ngoài, dẫn đến giảm lưu thông máu, tăng cảm giác cứng khớp, đau nhức.
3. Bệnh lý nền: Người bị viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp, hoặc từng chấn thương có nguy cơ tái phát đau mỏi khi trời trở lạnh.
Biểu hiện: Đau âm ỉ hoặc nhức buốt ở khớp gối, vai, cổ tay, lưng; cảm giác cứng khớp buổi sáng, vận động khó khăn; đôi khi sưng, nóng đỏ ở vùng khớp.
Biện pháp phòng ngừa và chăm sóc
• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là khớp:
Mặc đủ ấm, chú ý các vùng khớp như gối, cổ, vai, bàn tay, bàn chân. Khi ra ngoài nên đeo bao tay, quàng khăn, mang tất để tránh gió lạnh trực tiếp.
• Tăng cường vận động nhẹ nhàng:
Tập thể dục hàng ngày giúp máu lưu thông, giảm co cứng cơ. Các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, khí công hoặc thiền hành đều giúp xương khớp linh hoạt hơn.
• Chế độ ăn lành mạnh:
Bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D, omega-3 như cá hồi, hạt chia, mè đen, sữa và rau xanh. Uống đủ nước ấm để duy trì độ ẩm cho khớp.
• Giữ tinh thần thư thái:
Căng thẳng, lo âu cũng khiến cơ co cứng, đau mỏi nhiều hơn. Hít thở sâu, thực tập chánh niệm hoặc đọc kinh, niệm Phật đều giúp tâm an, thân dịu, giảm đau tự nhiên.
• Tránh tắm nước lạnh và gió lùa:
Tắm nước ấm, lau khô người ngay sau khi tắm. Không nên ngồi lâu ở nơi gió lùa hoặc điều hòa lạnh.
Khi nào cần đi khám?
Nếu đau khớp kéo dài trên 1 tuần, sưng đỏ, nóng hoặc kèm sốt, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa xương khớp để được kiểm tra và điều trị sớm. Việc phát hiện sớm giúp ngăn ngừa biến chứng và duy trì khả năng vận động lâu dài.
Sống an lành giữa mùa lạnh
Giữ cho thân ấm, tâm an, chính là cách tốt nhất để phòng ngừa các bệnh lý cơ – xương – khớp. Khi cơ thể được vận động điều độ, ăn uống lành mạnh và tinh thần thư giãn, năng lượng lưu thông thuận hòa, cơn đau cũng dần tan biến. Giữ ấm thân – nuôi dưỡng tâm, để mỗi bước đi đều vững chãi và nhẹ nhàng trong gió lạnh tháng 11.
Pháp Như {ĐSHĐ-146}
