Mùa hạ ở làng quê bao giờ cũng lặng lẽ và vui tươi. Nắng vàng trải xuống khắp những cánh đồng lúa chín, hương lúa mới, hương rơm phơi quyện vào gió đồng, đưa đến tận cổng chùa. Trong sân, những cây sứ già đang nở trắng, mùi thơm nhẹ nhàng len vào từng cơn gió, theo tiếng chuông chùa ngân dài bay đi khắp xóm.
Chùa nằm nép mình bên con đường đất, bao quanh là hàng tre rì rào. Mùa An cư kiết Hạ đã trôi qua gần ba tháng, tiếng kinh tụng sớm tối đều đặn như hơi thở. Trong chùa, hai cô tiểu nhỏ – Tiểu Thanh và Tiểu Ngọc – đang quét lá. Những chiếc lá bàng vàng rụng đầy sân, tiếng chổi tre xào xạc trên nền gạch.
Tiểu Ngọc hất cái chóp dài lòa xòa khỏi trán, thở dài:
– Hè ở ngoài chắc vui lắm… Các bạn được đi chơi, còn mình chỉ quanh quẩn quét sân, tụng kinh, học giới… Em thấy hơi chán… Sao Sư phụ hông tổ chức cho tụi mình đi chơi hén chị, chẳng hạn như đi biển nè.
Tiểu Thanh đang gom lá vào một đống, dừng lại, nhìn ra cánh đồng xa xa:
– Ừ… Phải chi Sư phụ dắt mình đi chơi hén…
Hai cô tiểu trẻ tuổi, mới mười hai, mười ba, còn giữ nguyên sự hồn nhiên. Nhưng trong mùa An cư, những giờ học dài, những buổi tọa thiền lặng lẽ, đôi khi khiến các cô thấy mỏi mệt.
Bất chợt, tiếng bước chân khẽ vang trên lối gạch. Từ hành lang, Sư phụ – Ni sư Trụ trì – nhẹ nhàng bước đến, trên tay cầm cây chổi tre. Sư phụ cúi xuống, nhặt vài chiếc lá vàng rơi, ánh mắt hiền mà sâu, ẩn chút nghiêm nghị.
– Hai con quét từ nãy mà sân vẫn còn nhiều lá quá.
Tiểu Ngọc khẽ cúi đầu, giọng nhỏ như gió thoảng:
– Dạ… chắc con quét chưa kỹ…
Sư phụ đặt chổi sang bên, ngồi xuống ghế đá dưới tán sứ già, rồi vẫy hai cô lại gần. Giọng Sư phụ trầm nhưng ấm:
– Mùa An cư là lúc mình dừng bước, lắng lại để chăm sóc thân và tâm. Giống như cây mùa hạ, phải đón đủ nắng, rễ phải tìm sâu xuống đất để hút nước. Nếu mình chỉ làm qua loa, chẳng đặt hết tấm lòng, thì sao cây đủ sức vươn cành, ra hoa, kết trái?
Nắng hạ len qua từng kẽ lá, rơi thành những đốm vàng mỏng manh trên tà áo nâu. Tiểu Thanh lặng yên, đôi mắt như đang ngấm từng lời Sư phụ.
Sư phụ nhìn hai cô, chậm rãi nói tiếp:
– Cha mẹ cho con hình hài, nhưng Thầy Tổ trao cho con một đời sống mới. Đời sống ấy không rong ruổi, không chạy theo trần cảnh, mà biết quay về tìm sự an lạc, giải thoát. Thầy Tổ nuôi con bằng giới pháp, dìu con qua những lúc con muốn bỏ cuộc. Đó cũng là tình thương – một thứ tình thương lặng lẽ, bền bỉ, không cần lời hoa mỹ, nhưng theo con suốt đời…
Lời Sư phụ như làn gió mát giữa trưa hè, len nhẹ vào lòng, để lại hương thơm dịu như đóa sứ trắng vừa nở bên sân.
Vu Lan về, chùa rộn ràng từ sáng sớm. Phật tử khắp nơi về dự lễ, tay cầm những bông hồng cài lên ngực áo. Hoa hồng đỏ cho người còn đủ cha mẹ; hoa hồng trắng cho ai đã mất cả cha lẫn mẹ; hoa hồng phớt cho người chỉ còn cha hoặc mẹ.
Tiểu Thanh và Tiểu Ngọc được phân công đứng ở hiên chùa để cài hoa cho khách. Từng người bước đến, nở nụ cười, cúi đầu, rồi lặng lẽ giữ bàn tay trên bông hoa vừa cài như giữ một lời nguyện.
Một bé gái khoảng tám tuổi mặc áo lam bước đến trước Tiểu Thanh, trên tay cầm một bông hồng… màu vàng.
– Con cài cho cô nha! – bé nói, ánh mắt long lanh.
Tiểu Thanh ngạc nhiên:
– Hoa vàng… là sao hả bạn?
Bé gái mỉm cười:
– Mẹ con bảo, hoa vàng là dành cho những ai có cha mẹ trong đạo… Con thấy cô có Sư phụ thương như mẹ vậy, nên con cài cho cô, con mang từ nhà lên đây đó ạ.
Tiểu Thanh đứng sững. Bông hoa vàng bé nhỏ nằm trên tay, nhưng lòng cô bỗng dâng lên một cảm giác khó tả.
Sư phụ từ xa bước lại. Không nói gì, Sư phụ mỉm cười hiền từ nhẹ nhàng cầm lấy bông hoa vàng, sau đó quay sang tự tay cài hoa vàng lên áo của Tiểu Thanh. Giọng Sư phụ ấm áp:
– Hoa vàng để con nhớ rằng Thầy Tổ cũng là người sinh ra con một lần nữa trong đạo pháp. Thầy cho con, con đường để đi, cho con niềm tin để giữ, cho con một mái nhà để quay về và nơi đó luôn có sự yêu thương và dẫn dắt con nên người đó các con ạ.
Tiểu Ngọc cũng được Sư phụ cài hoa vàng. Hai cô nhìn nhau, trong mắt long lanh như muốn nói điều gì nhưng nghẹn lại.
Tiểu Thanh khẽ nói:
– Dạ thưa Sư phụ … con hiểu rồi ạ. Con sẽ cố gắng hơn, Sư phụ giao cho tụi con nhiệm vụ quét sân thôi mà tụi con còn làm không sạch, suốt ngày chỉ nghĩ đến chuyện đi chơi thôi ạ.
Sư phụ mỉm cười:
– Con hiểu vậy thì tốt lắm, Sư phụ muốn con hiểu rằng quét sạch lá không chỉ để sân chùa sạch đẹp đâu, mà còn để mình tập cái tâm gọn gàng, ngăn nắp. Lá rụng giống như những chuyện buồn, chuyện giận trong lòng… mình gom lại, quét đi, thì tâm cũng nhẹ nhàng, an ổn hơn. Đức Phật dạy, quét sân là một cách tu, vì khi tay quét thì tâm cũng đang ‘quét’ những bụi bặm phiền não. Còn mùa An cư, là mùa mà chư Tăng Ni ở yên một chỗ suốt ba tháng mùa mưa, không đi xa, để chuyên tâm học và tu. Thời Đức Phật, mùa mưa đường trơn, nhiều côn trùng, đi lại có thể giẫm chết chúng sinh, Ngài dạy Tăng Ni An cư, vừa tránh sát hại sinh mạng, vừa giữ lòng mình yên tĩnh. Nên trong ba tháng này, con sẽ ở yên trong chùa với Sư phụ, không chạy ra ngoài rong chơi. Ở yên mà học, mà tu, mà chơi những trò lành mạnh trong chùa, cũng vui lắm. Ráng ngoan, hết mùa hạ này, Sư phụ sẽ dắt các con ra biển chơi. Lúc đó, vừa được ngắm sóng, vừa hít gió mát, mình sẽ thấy lòng nhẹ tênh, giống như cái sân sau khi quét sạch hết lá vậy đó.
Hai cô tiểu nghe xong, mắt tròn xoe, rồi bỗng nở nụ cười hạnh phúc. Các cô ôm chầm lấy Sư phụ, cảm nhận hơi ấm dịu dàng của vòng tay, và bàn tay mềm mại xoa nhẹ mái đầu mình. Cánh hoa hồng vàng trên ngực áo lam khẽ rung theo nhịp tim, như đang cười cùng các cô.
Lúc ấy, cô mới hiểu: thì ra Sư phụ không khó khăn, không “cấm” các cô đi biển, mà chỉ đợi đúng hạ mới đưa các con đi. Cảm giác hạnh phúc lan ra như nắng sớm, mùa Vu Lan bỗng trở nên ấm áp lạ kỳ.
Ngay sau đó, hai cô tiểu khoác lên mình tà áo lam trang nghiêm, nhẹ nhàng theo sau huỳnh y rực rỡ cửa Sư phụ vào chánh điện. Tiếng chuông ngân vang, khói hương quyện với ánh nến lung linh. Các cô tiểu chắp tay trước ngực, khẽ nghiêng mình, lòng tràn đầy niềm biết ơn cha mẹ và Sư phụ, để cùng nhau đón một mùa Vu Lan thật trọn vẹn.
Thầy là bóng mát giữa trưa,
Đưa con qua những nắng mưa cuộc đời.
Dạy con bỏ ác, làm người,
Giữ tâm thanh tịnh, nụ cười hiền sâu.
Dù con tại gia hay đâu,
Ơn Thầy vẫn tựa biển sâu mặn nồng.
Cha sinh thân xác con hồng,
Thầy sinh con ở cõi lòng thiện lương.
Bước đi giữa chốn vô thường,
Nhờ Thầy chỉ lối con đường an vui.
Đời này nguyện giữ trọn lời,
Hướng tâm giải thoát, sáng ngời pháp quang.
Trung Minh {ĐSHĐ-144}
