Nối tiếp hoạt động sau mùa An cư Kiết hạ 2025, Phân ban Ni giới Trung ương đã tổ chức Khóa “Bồi dưỡng Luật học dành cho Chư Ni” lần thứ 4, tại chùa Quang Minh, Đồng Nai. Chương trình diễn ra từ ngày 10 – 14/9/2025 với sự quy tụ, tham dự đông đảo của chư Ni từ nhiều tỉnh, thành và đã trở thành một hoạt động Phật sự trọng yếu của Ni giới Trung ương. Khoá học không chỉ hướng đến sự trang nghiêm đoàn thể mà còn củng cố nền tảng luật học và bồi dưỡng thế hệ Ni trẻ trong sứ mệnh hoằng truyền chánh pháp.
Với 5 ngày chuyên sâu và an trú trong tinh thần giới Luật, Ni giới Trung ương đã được sự quan tâm đặc biệt của chư Tôn đức lãnh đạo giáo phẩm. Đặc biệt, có sự hiện diện, hướng dẫn của Hòa thượng Thích Minh Thông (Ủy viên Thường trực Hội đồng Chứng minh Trung ương GHPGVN) với bài giảng “Đại cương Luật học”; Hòa thượng Thích Thái Hòa với bài giảng “Đại thừa Bồ tát giới”; Thượng toạ Thích Giác Dũng (Ủy viên Hội đồng Trị sự, Phó viện Trưởng, Trưởng khoa Luật học Phật giáo thuộc Học viện PGNV tại TP.HCM) với bài giảng “Các pháp chỉ trì”; Hoà thượng Thích Lệ Trang (Phó Chủ tịch HĐTS, Trưởng ban Trị sự Phật giáo TP.HCM) với bài giảng “Hành trì các pháp Yết ma”; Đại đức Thích Nguyên Hưng giảng và hướng dẫn về “Thực hành các pháp yết ma”.
Bên cạnh sự quan tâm, hướng dẫn của chư Tôn đức Tăng, đại diện Ni giới các tỉnh thành còn được sự dìu dắt của quý Ni trưởng lãnh đạo Phân ban Ni giới Trung ương – những bậc Ni lưu giới đức đương đại. Khởi đầu trong lịch trình chia sẽ, NT. Như Đức đã gửi đến hội chúng chủ đề “Giới luật, con đường tỉnh thức”. Bằng lối truyền đạt dung dị với những dẫn chứng từ kinh điển, Ni trưởng đã dẫn dắt đại chúng chiêm nghiệm về sức mạnh của giới luật – nền tảng thiết yếu để nuôi dưỡng đời sống phạm hạnh, an lạc và trí tuệ giải thoát. Ni trưởng khẳng định: giới luật là cội nguồn của Định và Tuệ, là nền móng vững chắc để từ đó định và tuệ phát khởi. Giữ giới không phải là sự gò bó, không phải gánh nặng, mà là con đường nuôi dưỡng nội tâm, mang lại sức mạnh tĩnh tại; là con đường giải phóng hành giả khỏi những ràng buộc vô minh. Giới luật chính là chiếc thuyền đưa hành giả vượt biển khổ, mở ra hạnh phúc chân thật ngay trong đời sống tu hành. Khi hành trì giới thanh tịnh, người tu sẽ cảm nhận được niềm hạnh phúc an lạc chân thật, một nguồn lực nuôi dưỡng và nâng đỡ từng bước chân trên con đường giải thoát. Một khi tâm được giới che chở, hành giả sẽ có đủ sức mạnh để đối diện với thử thách nội tâm và sóng gió đời thường. Từ đó, Ni chúng không chỉ nuôi dưỡng đời sống phạm hạnh, mà còn trở thành ngọn đèn soi sáng đạo đức cho hàng Phật tử tại gia.
Với Ni trưởng, khi tâm có chánh niệm tỉnh giác thì ngay khởi niệm đầu tiên đã tự cảnh tỉnh, không còn tạo nghiệp, không còn phạm giới. Ni trưởng cũng nhấn mạnh ba cấp độ giữ giới: Điều nhiếp luật nghi; Nhiếp thiện pháp; Nhiêu ích hữu tình giới. Xuất phát từ chiếc nôi của Thiền học, Ni trưởng đã dẫn thuật lời dạy của Thiền sư Pháp Loa: “Trong hai mươi bốn giờ, ngoài dứt các duyên, trong tâm không dấy động. Tâm không dấy động nên cảnh đến vẫn an nhàn. Mắt không vì sắc mà dính mắc, thức trần không vì pháp trần mà bị dao động. Ra vào không giao thiệp, liên hệ thì đó gọi là ngăn dừng. Tuy gọi là ngăn dừng mà không phải là bất động. Đối với các thức khác như tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng lại như thế.” Đây cũng là cách để Ni trưởng giới thiệu đến thính chúng Giới Đại thừa, Giới Vô thượng. Qua đó, khẳng định giới luật không chỉ là khuôn phép bên ngoài, mà là sự tĩnh lặng nội tâm, khả năng an nhiên trước mọi cảnh duyên, cũng là tinh thần tỉnh thức mà người tu cần nuôi dưỡng trong từng hơi thở, từng cử động. Nhất là trước bối cảnh hiện đại, khi Ni giới đối diện nhiều thử thách, cám dỗ, giới luật càng trở thành thành trì bảo vệ phạm hạnh, giúp Ni đoàn giữ được sự hòa hợp, uy nghiêm. Nhờ giữ giới, Ni chúng có được nội lực vững vàng, để trở thành chỗ nương tựa cho Phật tử và điểm tựa đạo đức cho xã hội.
Có thể nói, pháp thoại của Ni trưởng đã lưu lại một thông điệp rất cấp thiết và quan trọng: “Hãy lấy giới luật làm thầy, trí huệ làm ánh sáng, lợi ích chúng sinh làm hạnh nguyện. Giới luật không chỉ là những điều khoản ràng buộc, mà là con đường dẫn đến trí huệ và giải thoát, cũng chính là kim chỉ nam để Ni giới hôm nay xây dựng đời sống phạm hạnh, an lạc, đóng góp tích cực cho sự hưng thịnh của Phật pháp.
Nối tiếp ngày thứ 2, với vai trò Trưởng ban Tổ chức, Ni trưởng Thích nữ Nhật Khương – bậc trưởng lão khả kính, suốt đời tận tụy với mạng mạch giới luật Ni đoàn, đã chia sẻ về “Oai nghi tế hạnh của Ni giới”. Ni trưởng bày tỏ tâm huyết: “Mạng mạch Phật pháp trường tồn là nhờ giới luật. Mọi nghi lễ truyền giới đều cần được vận hành đúng pháp, đúng luật, để các giới Sư Ni trong các giới đàn thông suốt cách thức truyền trao nghi quỹ, làm lợi lạc cho giới đàn, cho giới tử, hậu lai không thất lạc những căn bản của các pháp yết ma”. Đối với Ni trưởng, đây không đơn thuần là một Phật sự thường niên, mà còn là một hành trình tiếp nối tâm nguyện, gợi nhắc đến trách nhiệm của hàng Ni chúng, thế hệ kế thừa: hãy xem giới luật như hơi thở, như mái nhà chung. Nhờ vậy, Ni đoàn được bảo hộ, thế hệ trẻ được học tập đầy đủ, chính xác, và các giới đàn mai sau luôn trang nghiêm, thanh tịnh.
Hình ảnh một bậc trưởng thượng tuổi cao nhưng tâm lực tràn đầy, luôn thao thức vì sự trường tồn của giới pháp, đã để lại xúc cảm sâu đậm trong lòng đại chúng. Trong đó, có lời răn dạy: “Chỉ có giữ giới mới sinh định, có định mới phát tuệ; giới là thành trì, là áo giáp bảo hộ trên con đường giải thoát”. Nhờ tâm huyết của Ni trưởng, khóa học đã trở thành cơ hội để chư Ni khắp nơi vân tập, cùng nhau thắp sáng niềm tin vào giới luật. Không chỉ lo cho hiện tại, Ni trưởng còn gieo mầm cho tương lai, khơi dậy ý thức trách nhiệm nơi Ni trẻ để xây dựng một Ni đoàn thanh tịnh, hòa hợp, xứng đáng là điểm tựa đạo đức cho Phật tử và cho xã hội.
Nối tiếp pháp thoại vào ngày thứ 3, Ni trưởng Thích nữ Như Như – Phó Thường trực Phân ban Ni giới Trung ương, đã triển khai chủ đề “Các pháp Yết ma”. Bằng kinh nghiệm hành trì nhiều năm và sự am tường luật học, Ni trưởng đã chỉ rõ Yết ma không chỉ là một nghi thức pháp lý, mà còn là cơ chế bảo đảm tính thanh tịnh, hòa hợp và bền vững của Ni đoàn. Ni trưởng nhấn mạnh: “Mỗi khi chư Ni cùng nhau thực hiện Yết ma, không chỉ là hành động tuân thủ giới luật, mà còn là sự biểu hiện tinh thần đồng tâm hiệp lực. Nhờ đó, Ni đoàn giữ vững sự hòa hợp, làm chỗ nương tựa vững chắc cho nhau trong quá trình tu tập và hành đạo.” Qua đó, chư Ni tham dự càng thấm nhuần ý nghĩa: học luật, hành luật chính là cách thiết thực nhất để giữ gìn và phát huy gia tài giới pháp mà chư Tổ đã dày công truyền trao.
Ở đó, Ni trưởng nhấn mạnh: từ những nghi thức truyền giới Sa-di-ni, Thức-xoa-ma-na, Tỳ-kheo-ni, cho đến các tác pháp trong an cư, tự tứ, tất cả đều cần được hành trì đúng pháp để bảo toàn tính thanh tịnh. Ngay cả những chi tiết nhỏ như sự khác biệt trong thuyết giới An cư và Tự tứ cũng phải lưu tâm, bởi chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến sự nghiêm túc của giới đàn. Ni trưởng còn nhấn mạnh, vị hành giả Luật học không thể chỉ dựa vào bằng cấp, mà phải đặt nền tảng nơi giới hạnh thanh tịnh; một vị giỏi về Luật mà thiếu giới đức thì chưa thể trọn vẹn vai trò trì luật.
Ni trưởng cũng không quên nhắn nhủ đến trách nhiệm của các Phân ban Ni giới địa phương, nhất là những vị được cử đi học Luật phải trở về truyền đạt lại kiến thức cho Ni chúng tại trú xứ. Việc cử chọn cũng phải kỹ lưỡng, để những vị được đi học vừa lĩnh hội đầy đủ, vừa có khả năng chia sẻ lại cho đại chúng.
Qua từng lời chỉ dạy, Ni trưởng đã cho thấy sự tinh chuyên và uyên thâm trong Luật học, đồng thời khơi dậy ý thức trách nhiệm nơi Ni trẻ. Bằng lối giảng dung hòa học thuật và thực tiễn, Ni trưởng khiến cho lĩnh vực Luật học vốn khô khan trở nên gần gũi, sinh động, vừa nghiêm túc vừa truyền cảm hứng. Lời dạy ấy không chỉ là một chỉ đạo, mà còn là kết tinh của trí tuệ và tâm nguyện. Với Ni trưởng, giữ gìn giới luật chính là giữ gìn căn bản của đạo, là nuôi dưỡng nội lực của Ni đoàn hôm nay và mai sau. Giới luật chính là điểm tựa vững bền, giúp Ni đoàn bảo toàn bản sắc, tránh những lệch lạc, và vững tiến trên con đường hoằng pháp lợi sinh.
Vào ngày cuối cùng, Ni trưởng Thích nữ Tịnh Nghiêm cũng có buổi trò chuyện cùng đại chúng với chủ đề “Tầm quan trọng của giáo giới hành nghi”. Dấu ấn chạm đến hội chúng không chỉ là những lời khuyến tấn hành nghi quan trọng về giới thể, giới tướng, giới hạnh … mà còn nhấn mạnh đến kinh nghiệm độ chúng, nhất là trách nhiệm của các bổn sư/ nghiệp sư khi đệ tử sắp chuẩn bị bước lên các đàn giới Sa di ni, Thức xoa, Tỳ kheo ni giới. Bên cạnh những câu chuyện giới Luật rất thực tiễn, Ni trưởng còn cho biết sự tha thiết của quý Ni trưởng trong việc tổ chức lớp Luật học. Sự có mặt của khoá học hôm nay không chỉ khắc phục cho những khó khăn của ni giới thời kỳ trước mà còn mong mỏi vươn lên sự thành tựu quả vị tâm linh, như Ni trưởng gợi nhớ lại hình ảnh 6000 Tỳ kheo ni được thọ ký trong kinh Pháp Hoa. Tất cả đều minh chứng cho một hành trình tu học nghiêm mật và đạo hạnh.
Khép lại hành trình cộng tu, đồng học trong 5 ngày, khoá Bồi dưỡng Luật học Ni giới không đơn thuần là một khóa đào tạo chuyên môn, mà còn là một dấu mốc quan trọng trong việc xiển dương giới luật, là dịp để chư Ni các thế hệ nhìn lại chính mình, kết nối tình huynh đệ và cùng nhau nguyện giữ gìn mạng mạch Phật pháp.
Sự có mặt của quý Ni trưởng – những bậc thạch trụ đã dành trọn đời cho đoàn thể trang nghiêm trên tinh thần luật học, chính là nguồn động viên lớn lao đối với hàng Ni trẻ. Qua tâm huyết của NT. Nhật Khương, những khai thị thâm sâu của NT. Như Đức, NT. Như Như, NT. Tịnh Nghiêm, chư Ni khắp nơi đã được thắp sáng thêm niềm tin, trí tuệ và trách nhiệm đối với mạng mạch giới pháp. Từ những ngọn đèn giới luật ấy, Ni đoàn Việt Nam hôm nay và mai sau có thêm sức mạnh để gìn giữ phạm hạnh, nuôi dưỡng trí tuệ, hòa hợp thanh tịnh, góp phần làm rạng rỡ ánh sáng Phật pháp trong đời. Mỗi lời dạy, mỗi cử chỉ của quý Ni trưởng là một bài học sống động về đạo hạnh và trách nhiệm. Hình ảnh ấy sẽ còn khắc ghi trong tâm khảm hậu học, trở thành hành trang quý báu trên bước đường tu tập.
Khóa học khép lại trong niềm tri ân sâu sắc. Toàn thể đại chúng đồng phát nguyện học luật, hành luật, lấy giới làm nền tảng để xây dựng đời sống phạm hạnh thanh tịnh. Với hành trang được hun đúc từ lớp bồi dưỡng, Ni giới khắp nơi trở về trú xứ với niềm tin và trách nhiệm mới: làm sáng tỏ tinh thần giới luật, góp phần làm hưng thịnh đạo pháp và trang nghiêm Giáo hội. Bởi lẽ, giới luật không chỉ là mạch sống của Tăng già, mà còn là chiếc cầu nối đưa hành giả đến bờ giải thoát. Lớp Bồi dưỡng Luật học Ni giới 2025 một lần nữa khẳng định chân lý ấy, đồng thời thắp sáng ngọn lửa giới pháp trong lòng Ni chúng hôm nay và mai sau.
PV. Hoa Đàm
Một số hình ảnh ghi nhận:
