I. Thân thế
Ni trưởng Đàm Tín thế danh là Đỗ Thị Loan, Pháp hiệu Thuần Nhã, húy Đàm Tín. Ni trưởng sanh trưởng trong một gia đình nông phu tại thôn Hiệp Thuận, huyện Phúc Thuận, tỉnh Hà Tây. Thân phụ là cụ ông Đỗ Như Hài, thân mẫu là cụ bà Hồ Thị Huyên. Ni trưởng là con thứ trong gia đình có tám anh chị em.
II. Thời kỳ xuất gia tu học
Vốn đã gieo hạt giống Phật nhiều đời, nên Ni trưởng sớm giác ngộ giáo lý chơn huyền nên lúc lên 10 tuổi, Ni trưởng xin phép cha mẹ xuất gia và được cha mẹ chấp thuận. Ni trưởng đến chốn Tổ Tam Huyền xuất gia với cụ Tổ Đàm Quang. Ở đây, Ni trưởng là vị Ni xuất sắc được Bổn sư và trong chúng đều thương mến.
Năm 16 tuổi, Ni trưởng thọ giới Sa-di-ni.
Năm 22 tuổi, Ni trưởng thọ giới Tỳ-kheo-ni.
Tuy ít tuổi nhưng Ni trưởng đã nỗ lực hết mình trong học tập, tích cực trong các công tác của đồ chúng và các Phật sự khác. Tuy công việc đa đoan, nhưng Ni trưởng luôn sống trong sự chuyên cần, chánh niệm tỉnh giác. Do vậy, nên bất cứ đi đến nơi nào, Ni trưởng cũng được mọi người cảm mến đức tính và đạo hạnh.
III. Thời kỳ hành đạo
Chùa Hoàng Mai (Nga Mi Thiền Tự) là ngôi chùa cổ tọa lạc trên đất làng Hoàng Mai, huyện Thanh Đàm, thế kỷ thứ 15 (nay thuộc phường Hoàng Văn Thụ, quận Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội). Chùa vốn được xây dựng từ đời nhà Lý và phát triển cuối triều Trần, gắn bó với danh tướng Trần Khắc Chân. Trải qua thời gian được các bậc Cổ đức, Tiền hiền đã trùng tu xây dựng thêm các công trình kiến trúc qua các niên đại như sau :
Ø Niên hiệu Hồng Đức thứ 28 đời vua Lê Thánh Tông
(Đinh Tỵ – 1497).
Ø Niên hiệu Vĩnh Tô thứ 6, đời vua Lê Thần Tông
(Giáp Tý – 1624).
Ø Niên hiệu Vĩnh Thịnh thứ 5 vua Lê Dụ Tông
(Kỷ Sửu – 1709).
Ø Niên hiệu Duy Tân thứ 3 vua Duy Tân
(Kỷ Dậu – 1909).
Ø Năm 1972, sau khi bị giặc Mỹ ném bom phá hỏng, chùa phải xây dựng lại.
Lúc bấy giờ, nhằm thời phong kiến khó khăn, nhưng Ni trưởng đem hết khả năng của mình để tưới xuống những hạt mưa pháp – “mưa dầm thấm đất” cho mọi người được phần nào an vui lợi lạc. Với công lao sâu dày, nguyện lực kiên cố, nên kết quả là Ni trưởng đã độ được rất nhiều đồ chúng xuất gia, cũng như Phật tử tại gia quay về nương Tam bảo để đi theo con đường giải thoát. Mặc dầu sống trong thời kỳ loạn lạc, đất nước nguy vong, nhưng nghĩ đến tương lai của Phật pháp “Tỳ ni tạng trụ, Phật pháp diệc trụ, Tỳ ni tạng diệt, Phật pháp diệc diệt”, nên Ni trưởng đã tham gia mở các giới đàn truyền trao giới pháp cho Ni chúng. Ni trưởng đã từng làm Hòa thượng Ni truyền giới cho các giới tử như Giới đàn chùa Sở do Thành hội Phật giáo Thành phố Hà Nội tổ chức, giới đàn chùa Đại Cát (thuộc huyện Từ Liêm) …
Khoảng 1949-1954, khi hội đủ duyên lành, Ni trưởng trở về chùa Hoàng Mai; đến ngày mồng Hai tháng Tám năm Mậu Dần, thiện duyên hội tụ, lòng người hòa hợp trụ trì và Phật tử dâng hương nguyện cầu Tam Bảo gia hộ trùng tu Đại hùng bảo điện. Ni trưởng là vị Ni đầu tiên đã mở ra trường hạ Hoàng Mai, có rất nhiều đồ chúng tựu về An cư Kiết hạ nơi chốn Tổ; là vị Hòa thượng Ni nổi bậc của các tỉnh miền Bắc đầy đủ năng lực chấn chỉnh hàng Ni giới và đích thân làm Hòa thượng Đàn đầu, Hòa thượng Tuyên luật sư mỗi khi tổ chức giới đàn bên Ni bộ. Lúc này tuổi đời của Ni trưởng khoảng 60.
Ni trưởng đã đi nhiều nơi khai mở những vùng đất hoang thành những ngôi Già lam thắng địa. Đây cũng là một sự đóng góp lớn về công trình kiến trúc trong ngôi nhà Phật giáo Việt Nam.
Ni trưởng đã đào tạo rất nhiều Ni tài, trong đó đệ tử nổi bật nhất của Ni trưởng hiện nay là Ni trưởng Đàm Hảo (nay đã 79 tuổi), Ni trưởng Đàm Kim, hai vị hiện đang là Hóa chủ của trường hạ Hoàng Mai, cũng là nhị vị Hòa thượng Đàn đầu của Ni giới các tỉnh phía Bắc.
IV. Thời kỳ viên tịch
Những năm du phương hoằng hóa nay đây mai đó, đôi chân của Ni trưởng như bánh xe lăn trên các nẻo đường từ thành thị cho đến thôn quê. Cuộc đời như đám mây lơ lửng giữa không trung, như ngọn đèn dầu treo trước gió, tất cả đều do nhân duyên sanh thì cũng từ nhân duyên diệt. Đó là định luật tất nhiên muôn đời của tạo hóa, lại do sương gió dặm trường nên dầu có cố gắng đến đâu thì dấu chân của Ni trưởng cũng phải đến hồi mòn mỏi dừng bước. Vào ngày 7 tháng 11 năm 1982, Ni trưởng đã an nhiên thâu thần viên tịch. 83 năm thác tích cõi Ta-bà, 40 năm hoằng khai thích chủng.
Tuy Ni trưởng không còn hiện hữu trên cuộc đời, nhưng công đức và đạo nghiệp của ngài sẽ mãi lưu lại với thời gian biến dịch và không gian vô cùng cũng như trong tâm tư ký ức của mọi người và nhất là hàng đệ tử Ni giới.
Sc Nhẫn Hoà diễn đọc
