Nguyên Trưởng ban Văn hóa Phật giáo quận Tân Bình
– Chứng minh Ni giới Phật giáo quận Tân Bình
– Viện chủ chùa Vô Ưu, phường 8, quận Tân Bình, TP. HCM
Thân thế :
Cố Ni trưởng Thích nữ Như Phương, thế danh Lê Thị Thanh Cúc, sinh năm Mậu Tý (1948), xuất thân trong một gia đình nông nghiệp, tin Phật và phụng thờ Tam Bảo tại làng Tam Tân, xã Tân Tiến, thị xã La-Gi, tỉnh Bình Thuận. Thân phụ là cụ ông Lê Thanh Trước – Pháp danh Minh Tiền, thân mẫu là cụ bà Nguyễn Thị Đặng – Pháp danh Thục Bông. Ni trưởng là con gái trưởng trong một gia đình có 6 chị em. Thuở nhỏ, Ni trưởng đã mến mộ Phật pháp và tham gia sinh hoạt gia đình Phật tử tại chùa làng. Năm Canh Tý (1960) nhân ngày vía đức Bồ tát Quán Thế Âm, Ni trưởng cùng thân phụ và em trai lên núi Tà Cú lễ Phật tại Tổ đình Linh Sơn Long Đoàn (chùa dưới). Ni trưởng được duyên lành đảnh lễ Đại lão Hòa thượng Quảng Nhơn – Ấn Tâm làm thầy truyền tam quy giới, ban cho tự Thục Hương, từ đó tâm bồ đề khai mở, chí cắt ái ly gia ngày thêm mạnh mẽ.
Xuất gia học đạo
Đầu xuân năm Bính Ngọ (1966), Ni trưởng từ giã song thân và quyến thuộc vào Sài Gòn cầu đạo giải thoát, đến Ni trường Từ Nghiêm đảnh lễ Sư trưởng Thích nữ Như Huệ, Quản lý Phật học viện Từ Nghiêm làm thầy thế độ, được ban Pháp danh Nhựt Nguyện, nối dòng Thiền Lâm Tế Chánh Tông đời thứ 41, nhập chúng tại chùa Từ Nghiêm để tu học.
Trong thời gian hành điệu tại đây, Ni trưởng được chư Sư trưởng trong Ban Giám đốc Ni trường thương yêu và ân cần dạy bảo, cùng với sự nỗ lực của bản thân, Ni trưởng lần lượt trải qua các chương trình đào tạo Sơ cấp, đến Trung cấp Phật học tại Ni trường.
Mùa Phật đản năm 1967, Ni trưởng được Ban Giám đốc cho thọ giới Sa Di Ni phương trượng tại giới đàn chùa Từ Nghiêm.
Năm 1968, sau khi tốt nghiệp chương trình Trung Cấp Phật học tại Phật học Ni viện Từ Nghiêm, Ni trưởng theo lời kêu gọi của giáo Hội thi vào khóa đào tạo Sư Phạm mẫu giáo và Sơ Cấp do Tổng vụ Giáo dục tổ chức.
Năm 1972, Ni trưởng được thọ giới Thức Xoa Ma Na tại Giới đàn chùa Từ Nghiêm. Ni trưởng với bản tánh hoạt bát, sống đơn giản, tinh tấn tu tập, hết lòng tận tụy với Phật sự, luôn chu toàn mọi công việc được phân công đảm nhận.
Năm 1975, Ni trưởng được đăng đàn thọ Tỳ kheo Ni giới tại chùa Từ Nghiêm, đến năm 1977 thọ Bồ-tát giới tại Tổ đình Ấn Quang. Được Ni trưởng Bổn sư ban pháp hiệu Như Phương, chính thức dự vào hàng cập đệ.
Thời kỳ đạo nghiệp
Năm 1969, sau khi tốt nghiệp khóa đào tạo Sư phạm mẫu giáo và Sơ Cấp, Ni Trưởng được Hòa Thượng giám đốc Thích Tâm Thanh – mời dạy tại trường Bồ Đề Hạnh Đức, quận Tân Bình. Năm 1972, Sư bà Diệu Không mời dạy tại trường bán trú Kiều Đàm, quận 3.
Năm 1974, Ni trưởng cùng với cố Ni trưởng Thích nữ Như Thọ sáng lập chùa Vô Ưu và trường mẫu giáo Sơn Ca tại số 170/111 Lạc Long Quân, ấp Phú Trung, xã Phú Thọ Hòa, quận Tân Bình (nay chùa Vô Ưu số 55/26 Thành Mỹ, phường 8, quận Tân Bình).
Ni trưởng từng tham gia Phật sự Giáo hội và các tổ chức với nhiều trọng trách được giao như: Chánh Thư ký Ban Đại diện Phật giáo Việt Nam thống nhất quận Tân Bình (nhiệm kỳ 1973-1977); Thư ký Ban Liên Lạc các Cô Ký Nhi viện Phật giáo thuộc thành phố Sài Gòn từ năm 1975-1980; Thư Ký Ban kinh tế tự túc Tăng Ni từ năm 1976-1978; Giám đốc Ký Nhi viện Sơn Ca từ năm 1974-1980, ngoài ra còn tham gia giảng dạy tại các trường Bồ Đề suốt 10 năm.
Ni trưởng luôn tự nhủ:
“Kìa trong cõi Ta Bà miền uế độ
Bao căn cơ cần hợp với bao thân
Một thân ta lặn hụp giữa bể trần
Sao độ hết người trần đang lắm khổ
Đã biết thế phải nương bờ giác ngộ
Lòng thường tư muôn sanh chúng đang chờ
Nguyện sẽ về như muôn nhạc ngàn thơ
Dìu vạn loại qua cầu về bến giác…”
Vì thế, từ năm 1980, Ni trưởng trở về với cuộc sống ẩn dật chuyên tu, đạm bạc qua ngày, hướng dẫn đồ chúng tu học, mỗi năm đều nhập thất chuyên tu nhiều lần lo cho việc sanh tử đại sự. Tuy nhiên vẫn thường xuyên tham gia những chương trình Phật sự tại địa phương cũng như của Giáo hội, đặc biệt là công tác từ thiện xã hội. Ngoài ra, trên phương diện là trụ trì Ni trưởng đã tổ chức đạo tràng tu Bát Quan trai mỗi tháng 2 lần vào các ngày ngày rằm và mùng 1.
Năm 1998, nhận thấy chùa Vô Ưu xuống cấp, không đáp ứng đủ điều kiện cho Ni chúng và Phật tử sinh hoạt cũng như tu tập. Ni trưởng cùng cố Ni trưởng Như Thọ đã xin phép đại trùng tu. Lễ Đặt đá khởi công vào ngày 1/2/ Kỷ Mão (1999) và hoàn thành trang nghiêm tú lệ dưới sự cầu nguyện trợ duyên của chư tôn đức Tăng, Ni và sự nhiệt tâm ngoại hộ của thiện tín Phật tử gần xa.
Năm 2002 tại Đại hội Phật giáo toàn quốc lần V, Ni trưởng được Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam tấn phong lên hàng giáo phẩm Ni sư.
Năm 2011, vì muốn cho các Phật tử hành chuyên và đúng hướng pháp môn Tịnh Độ, Ni trưởng đã mở pháp hội niệm Phật mỗi tháng một kỳ vào chủ nhật cuối tháng, duy trì suốt hơn 10 năm cho đến khi TP. HCM bùng phát dịch.
Năm 2020, Ni trưởng nghĩ đến việc thắp sáng tương lai bằng con đường giáo dục và khuyến tài, nên thành lập quỹ học bổng: “Vì ngày mai tươi sáng” giúp đỡ cho hàng trăm học sinh, sinh viên vượt khó học tập.
Sư thường khuyên nhủ các hàng đệ tử :
“Tình Sư và nghĩa đệ
Như Trăng sáng đêm rằm
Tròn đầy và xinh đẹp
Nhờ y pháp uyên thâm”.
Ni trưởng thường bảo: Thân tuy cư trần thế, mà niệm ở Tây phương. Cho nên, việc gì cần làm thì làm, làm để tích lũy thiện căn, vun bồi phước đức. Việc gì không cần đến mình, thì không quản đến. Người luôn ý thức:
“Không biết tùy duyên sống
Quyền lực phủ rong rêu
Chiều về hai tay trắng
Đường quê thêm tiêu điều ”
Năm 2011: Ni trưởng làm Uỷ viên Ban Từ thiện-Xã hội Phật giáo TP. HCM.
Năm 2013, sau khi Ni trưởng Thích Nữ Như Thọ viên tịch, Ni trưởng được Ban Trị sự GHPGVN TP. HCM bổ nhiệm trụ trì chùa Vô Ưu, nhưng Ni trưởng luôn tâm niệm như một gạch nối tạm thời cho người sau.
Năm 2016: Ni trưởng đảm trách Trưởng ban Văn hóa GHPGVN quận Tân Bình.
Năm 2017: Tại Đại hội Phật giáo toàn quốc lần VII, Ni trưởng được Trung ương GHPGVN tấn phong lên hàng giáo phẩm Ni trưởng.
Năm 2021: Ni trưởng được cung thỉnh chứng minh Ni giới Phật giáo quận Tân Bình.
Hơn 40 năm cùng cố Ni trưởng Thích nữ Như Thọ điều hành Phật sự, Ni trưởng đã thành tựu những công tác Phật sự và hướng dẫn đồ chúng tu học. Đối với Ni chúng và Phật tử, Ni trưởng là chỗ dựa tinh thần. Dù là Phật tử hay không, bất kỳ ai tiếp xúc với Ni trưởng đều cảm nhận sự hiểu biết, thân thiện và chân thành. Ni trưởng luôn được đồ chúng kính thương.
Trước giờ lâm biệt, Ni trưởng dạy rằng :
“Tay sạch làm giàu sang
Nghiệp sạch làm áo gấm
Người hành giả về quê
Mỉm cười qua cõi tạm”.
Thời kỳ viên tịch
Duyên trần đã mãn, những việc nên làm đã làm, thuận thế vô thường, Ni trưởng với cõi lòng bình an như mây trắng thảnh thơi, người đã xả báo thân và nhẹ nhàng về cõi vô tung bất diệt vào lúc 18 giờ 30 phút, ngày 25 tháng 10 năm 2022 (nhằm ngày mùng 1, tháng10, năm Nhâm Dần) tại thiền thất chùa Vô Ưu, phường 8, quận Tân Bình, TP. HCM, trụ thế: 75 năm – Hạ Lạp: 47 năm.
Ni trưởng một đời tận tụy phụng Đạo giúp Đời nên âm dung của người vẫn đậm nét trong tâm hồn những ai từng hữu duyên diện kiến. Với môn đồ đệ tử xuất gia tại chùa Vô Ưu, người là vị nghiêm Sư từ mẫn hôm nay và mãi mãi về sau.
Nam mô Từ Lâm Tế Chánh Tông Tứ Thập Nhất Thế, Vô Ưu tự khai sơn húy thượng Nhựt hạ Nguyện, tự Thục Hương, hiệu Như Phương Ni trưởng giác linh thùy từ chứng giám.
Chùa Vô Ưu
