I/ Thời thơ ấu:
Ni Trưởng Thích Nữ Như Hải thế danh Lê Thị Lưỡng, sinh ngày 08 tháng 09 năm 1943, xã Châu Thành, huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định, pháp danh Như Ban, pháp tự Như Hải, pháp hiệu Tịnh Thể. Ni trưởng là con cụ ông Lê Bần, cụ bà Võ Thị Kiểu. Ni trưởng sinh ra trong một gia đình Phật tử, trung lưu, phúc hậu. Ni trưởng là con thứ sáu trong gia đình có 7 người con. Nhờ tình thương yêu chăm sóc và giáo dưỡng kỷ cương của cha mẹ nên từ thuở thiếu thời, Ni trưởng có nhiều hạnh lành đáng quý, sớm thâm nhập giáo lý Phật Đà, thiện căn tăng trưởng, ngôn hạnh đoan trang, thông minh, chí hiếu, giúp đỡ mọi công việc cho gia đình.
II/ Xuất gia tu học
Năm 7 tuổi, Ni trưởng được than phụ dắt về chùa Thập Tháp quy y với cố Hòa thượng Huệ Chiếu. Năm 1960 Ni trưởng bèn xin phép cha mẹ xuất gia tu học với Ni trưởng TN Diệu Hoa, chùa Long Quang, thôn Xuân Quang, xã Cát Tường, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Hạnh phúc thay, Ni trưởng được Hòa thượng Thích Tâm Đạt tổ đình Thiên Bình tự tay thế độ và trực tiếp chỉ dạy kinh nghiệm tu tập thực tiễn, làm phát triển đời sống tâm linh, khơi nguồn tuệ giác.
III/ Công hạnh và đạo nghiệp
Năm 1963, Ni trưởng thọ giới Sa di ni tại Tổ đình Thiên Bình.
Năm 1968, Ni trưởng thọ giới Thức xoa ma na tại Học viện Nha Trang.
Năm 1975, Ni trưởng thọ giới Tỳ kheo ni ở Ni viện Từ Nghiêm tại thành phố Hồ Chí Minh.
Năm 1970, Ni trưởng học Trung cấp Phật học tại chùa Từ Thuyền ở thành phố Hồ Chí Minh.
Năm 1974, Ni trưởng tu thiền với Hòa thượng Thanh Từ tại Tu viện Chơn Không ở Vũng Tàu.
Với mắt huệ, Ni trưởng Diệu Hoa nhận thấy Ni trưởng là bậc thiện căn, là “Tòng lâm Pháp khí” nên dạy Ni Trưởng bắt đầu bước chân du hóa, dấn thân hành đạo. Từ nhân duyên đó, Ni trưởng tận lực hoằng dương chánh pháp, chẳng bao giờ ngại ngần gian khổ hay rụt rè e sợ trước muôn vàn nghịch cảnh chướng duyên.
Năm 1975 Ni trưởng được cố Hòa thượng Thích Kế Châu giao trụ trì chùa Khuôn Hội tại Gò Găng, An Nhơn, Bình Định. Khi đó, chùa Khuôn Hội như con thuyền không lái, loay hoay bập bềnh giữa sóng cả, biển to vì không có trụ trì. Ni trưởng đã phải sát cánh cùng quý Phật tử, người vận từ tâm, kiên trì soi đèn tuệ giác, vừa đối đầu với sóng dữ, gió to, mưa giông, bão dập vì buổi ban sơ, sự hành đạo muôn vàn gian khổ. Ni trưởng không ngại dãi nắng dầm mưa, muối dưa đạm bạc. Nhờ nếp sống dung dị, bóng hình giải thoát, hạnh nguyện bao la, Ni trưởng đã làm cho Khuôn Hội nẩy lộc đâm chồi, hoa bồ đề xum xuê rộ nở, đạo tràng rạng rỡ khai sinh.
Năm 1988, Ni trưởng có duyên được Ni trưởng Diệu Hoa cử về trụ trì chùa Long Quang Cát Tường, Phù Cát, Bình Định cho đến nay.
Sớm ý thức trách nhiệm xuất gia là “Tác Như Lai sứ, hành Như Lai sự”, người mang Chánh Pháp chuyển hóa cuộc đời, triển khai tuệ giác, vừa tinh tấn tu tập để chứng ngộ trong cõi tử sinh, hoặc niệm Phật nhất tâm để gieo duyên về cõi Tịnh. Chí nguyện cao cả ấy luôn luôn sôi sục trong tâm Ni trưởng, biến thành hành động năng nỗ dấn thân, hy sinh cho đạo, phụng sự cho đời, hóa độ rất nhiều Phật tử thọ Tam quy trì Ngũ giới. Ni trưởng đã tiếp độ đệ tử tinh tấn thừa hành hạnh Phật.
Năm 1999, Ni Trưởng trùng tu nhà tổ và phòng khách, phòng chúng chùa Long Quang.
Năm 2011, Ni trưởng trùng tu xây dựng chánh điện chùa Long Quang rất khang trang làm nơi tịnh niệm và cũng là nơi đã mang nhiều dấu ấn trong công trình tiếp tăng độ chúng.
Thể hiện tinh thần từ bị cứu khổ của Đạo Phật đến những mảnh đời bất hạnh, Ni trưởng luôn đồng hành cùng GHPGVN tỉnh và địa phương, thực hiện cứu trợ thiên tai lũ lụt, đắp đường cho dân chúng qua lại không bị lũ lụt cuốn trôi.
Với tâm quảng đại bao dung, hạnh đức quên mình vì người, luôn thể hiện tinh thần đoàn kết, hòa hợp, trưởng dưỡng đạo tâm, trang nghiêm Giáo hội, Ni trưởng được Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bình Định cũng như Phân ban Ni giới cung thỉnh vào hàng thập sư tại nhiều Đại Giới đàn của tỉnh Bình Định.
Với hạnh nguyện Bồ Tát thực hành lục độ ba la mật, Ni trưởng đã suốt cuộc đời cống hiến cho đạo pháp, thể nhập trong biển cả đại nguyện của Như Lai.
IV/ Những ngày tháng cuối đời
Cung cách xưa nay của Ni trưởng là luôn luôn thầm lặng, đến đi tự tại, vô ngại tùy duyên, như cánh nhạn giữa trời không, ảnh chìm đáy nước, nhạn không lưu dấu vết, nước chẳng giữ bóng tăm.
Lúc 8 giờ 30 phút sáng ngày 04/05/2022, Ni trưởng đã thuận thế vô thường, thu thần tự tại nhẹ bước nhàn du tại chùa Long Quang, thọ 80 tuổi.
Suốt 47 năm tận tụy hết lòng phụng sự đạo pháp, Ni trưởng đã đi vào thế giới vô sanh, nhưng gương sáng, giới hạnh và tinh thần phụng sự Đạo pháp – Dân tộc suốt cuộc đời Ni trưởng vẫn còn mãi trong lòng Tăng Ni, Phật tử và mọi người.
Giờ đây:
“Người về cõi tịnh an nhiên
Tăng Ni Phật tử mọi miền tiếc thương.
Thầy vì tứ chúng muôn phương,
Khơi nguồn tuệ giác tình thương đại đồng,
Pháp âm vi diệu khai thông,
Thầy đem chánh pháp gieo trồng khắp nơi”.
Đệ tử kính ghi