Ngày xưa cọp An Xuân nhiều dữ lắm, nhiều đến nỗi khi đi qua Truông Lá, người dân phải đi từng đoàn cùng bảo vệ với nhau, lâu lâu tin đồn về xuôi, cọp bắt những người đi cuối cùng của đoàn… Từ Núi La Hiên, những nghĩa quân Lương Sơn Tá Quốc hay nghĩa quân Cần Vương của Bình Định – Phú Yên muốn đi Cao Nguyên Vân Hòa phải qua rừng sim An Xuân và Truông Lá…
Rừng sim An Xuân thuộc vùng hai Xã An Xuân – Tuy An – Phú Yên, nằm trên một đồi thoai thoải của dãy Trường Sơn, khí hậu mát mẻ, nghe đồn ngày xưa Thực dân Pháp cũng muốn khai thác khu đất này nhưng không được, vì thổ nhưỡng không phù hợp, rừng sim rất đẹp và có những huyền thoại được truyền miệng trong dân gian.
Mùa sim chín tím cả núi rừng, mùa trái lót chín đỏ cả một vùng, năm đó, người miền xuôi đã rủ nhau đi hái sim hái lót, họ đi cả đoàn, những xã vùng đồng bằng và vùng biển Phủ Tuy An, họ rủ nhau đi rộn rịp như trẩy hội, cơm nắm, cơm vắt, họ mang về năm phiên chợ chính của Phủ để bán, trái sim, trái lót vùng núi An Xuân ngọt một vị ngọt thanh tao… khó có nơi nào có được.
Hai chị em cô Cháu, người làng Cần Lương đi hái sim, họ đi từ hôm qua và nghỉ lại một ngôi nhà của người họ hàng thuộc vùng ba An Xuân, ngày đó mưa rất nhiều, sim chín chi chít, con lộ dẫn đến đồi sim đất nhão nhoẹt khó mà di chuyển, chị em cô Cháu đã phải vất vả lắm mới được đến nơi này, sau khi dùng bữa sáng cơm trắng với đậu phộng rang có trộn thêm chút muối hầm, hai chị em cô đi lên đồi sim, chiếc rựa đã không phụ lòng người, cái đầu quéo của chiếc rựa đã giúp hai chị em cô, đi qua những nơi khó khăn… tưởng chừng như bỏ cuộc, cuối cùng mặt trời vừa đúng đọt tre, hai người đã có mặt tại rừng sim, vì là bình nguyên thoai thoải, mưa dù có lớn như thế nào, đất cũng khô ráo, hai chị em cô bắt đầu hái sim. Họ nhanh tay để quay về kịp ngày mai phiên chợ Thành.
Cô Cháu bấm tay người em… lấy cái rựa, khẻ một phát, họ hy vọng sẽ có một bảo vật, bảo vật đó có sự phòng hộ về tâm linh tuyệt vời nhất, hết sức bình sanh cô trở sóng rựa khẻ một phát thật mạnh… con cọp đực hoảng hồn phóng nhanh, con cọp cái cũng tá hỏa phóng theo… hai chị em cô cũng vội vàng bán sống bán chết chạy thoát ra rừng sim… chiếc rựa là bảo vật giúp cô trở về nhà an toàn, mặc dù vô cùng vất vả gian nan…
Sau đó hai chị em cô thu dọn nhà cửa, theo người Bác là một vị Hòa thượng dòng Lâm Tế Liễu Quán, đang trụ trì một ngôi chùa tại núi Chứa Chan Gia Lào – Đồng Nai mà tu học, vì chùa không nhận cô vãi, hai chị em cô Cháu cất một ngôi thảo am lưng chừng núi, mỗi ngày lên chùa công quả tối trở về thảo am, hai chị em cô gởi nắm xương tàn chân núi Gia Lào.
Người xưa tin rằng, ai mà đeo răng cọp thì không bị cõi âm quậy phá, người chị trong khi đi hái sim, nghe mùi hôi của cọp, cô vén lá nhìn, thấy con cọp đực nằm ngủ nhe răng, con cọp cái nằm xa xa nhưng cả hai dường như không thở, cơn mưa đã dứt, núi rừng mát mẻ, sim chín đầy, hai vợ chồng con cọp cứ như thế mà ăn cho thỏa thích, tụi nó chén hết một góc rừng sim, no quá tìm gốc sim lớn nhất nằm ngủ, ngủ say sưa li bì như chết, cô cháu tưởng nó chết, chắp tay râm râm khấn, rồi dùng sống rựa khẻ vô răng con cọp đực, đang say sưa ngủ, tụi nó tưởng đâu ai tấn công, chạy không kịp ngáp, sau vài tiếng đồng hồ, tụi nó dẫn cả một đoàn cọp đến phá nát rừng sim tìm kẻ thù, nó đào xới, bẻ gãy… nghe nói rằng vết tích cọp phá rừng sim vẫn còn những cái hố và những gốc sim già đơn độc.
Một buổi chiều nọ, chị em cô Cháu công quả, thọ trai và thỉnh chuông, hai con cọp lặng lẽ nằm yên trước hiên chùa, lần đầu tiên trong cuộc đời nghe tiếng chuông triêu mộ, lắng lòng với thiền môn thanh tịnh, chợt sự hận thù ngày xưa quên lãng, nó đang trở về với chính nó, trở về với một cuộc hoàn lương đầy ngẫu nhiên, những nhân duyên thuận nghịch đẩy đưa nó… Sư cụ Trụ trì nghe mùi hôi và tiếng thở, Sư cụ bước ra… hai con cọp phủ phục và từ đó chùa Chứa Chan- Gia Lào có thêm hai thành viên mới… tháp của vị Trụ trì, mộ của hai bà vãi và mộ của hai con cọp vẫn còn lưu dấu tích đến bây giờ…
Cô Cháu bước ra hiên chùa thắp hương bàn Long Thần Hộ Pháp, nhìn thấy Sư cụ Trụ trì đang ngồi với hai con cọp. Trong cô chợt nhớ đến màu lông và… bỗng nhiên con cọp đực chồm lên, nó định vồ, rồi nó ngồi xuống… tiếng mõ chiều nhẹ nhàng khoan thai trôi vào trời thu mặc định… và nó chợt nhớ cuộc chiến bất phân thắng bại của nó với con hổ sơn lâm rừng lá… những thương tích của cuộc đời đã làm cho nó mềm lòng, quên đi hận thù… quên đi thú đau thương.
Thích Nguyên Nguyện
Diễn đọc: SC Huệ Pháp
