Phật Dược Sư (Tiếng Anh: Medicine Buddha, tiếng Phạn: Bhaiṣajyaguru, Trung Hoa dịch là “vị Phật thầy thuốc”). Là vị Phật đại diện cho sự trọn vẹn của Phật quả. Kinh Dược Sư Như Lai Bổn Nguyện ghi chép: “Về phương Đông cách thế giới Ta bà khoảng 10 hằng hà sa Phật độ có cõi Phật tên là Tịnh Lưu Ly. Trong cõi nước ấy có Đức Phật, hiệu là Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai.” Tranh tượng của vị Phật được vẽ với tay trái cầm thuốc chữa bệnh và tay mặt giữ Ấn thí nguyện.
Danh hiệu Dược Sư nghĩa đen là thầy thuốc chữa bệnh. Lưu ly là một loại ngọc màu xanh trong suốt. Quang là ánh sáng. Lưu ly quang là ánh sáng ngọc lưu ly. Dược Sư Lưu Ly Quang Phật là vị Phật có danh hiệu Thầy thuốc chữa bệnh, ánh sáng như ngọc lưu ly. Phật Dược Sư hiểu biết và thông suốt tất cả y dược của thế gian và xuất thế gian, Ngài có thể chữa trị hết tất cả những thứ bệnh khổ của chúng sinh, những điên đảo vọng tưởng do tham, sân, si phiền não gây ra.
Ánh sáng của Phật Dược Sư thật không nghĩ bàn “Trong ngoài sáng suốt, tinh sạch hoàn toàn, không có chút nhơ bợn, ánh quang minh chói lọi khắp nơi.” Ánh sáng ấy chiếu đến đâu đều phá hết tăm tối vô minh của chúng sinh, đem lợi lạc và diệt tất cả những bệnh khổ thân tâm của chúng sinh, khiến cho họ xa lìa mê vọng mà hướng đến giác ngộ, giải thoát.
Khi Thế Tôn Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai tu hành Đạo Bồ-tát vào thuở quá khứ, Ngài đã phát 12 đại nguyện để khiến cho điều cầu mong của các hữu tình đều được như ý.
1. Nguyện khi Ta thành đạo Bồ-đề, thân đầy đủ ba mươi hai tướng tốt, hào quang sáng khắp vô lượng thế giới, khiến các chúng sinh cũng được như Ta.
2. Nguyện khi Ta thành Phật, trong ngoài sáng chói hơn ánh sáng mặt trời, tự tại làm Phật, khiến các chúng sinh ở chỗ tối tăm đều nhờ ơn khai thị.
3. Nguyện khi Ta thành Phật, đầy đủ vô lượng phương tiện trí tuệ, làm cho chúng sinh đầy đủ các món thọ dụng nơi thân tâm.
4. Nguyện khi Ta thành Phật, nếu các chúng sinh tu theo tà đạo đều xoay về chánh đạo, hàng Nhị thừa thì đều hướng về Nhất thừa.
5. Nguyện khi Ta thành Phật, nếu có chúng sinh theo giáo pháp của Ta mà tu hành, thì đều được hoàn hảo, dù có phạm giới mà nghe đến tên Ta thì cũng trở thành thanh tịnh giới khỏi phải sa vào ác đạo.
6. Nguyện khi Ta thành Phật, nếu chúng sinh nào có thân thể hèn yếu hay xấu xa, đui điếc hay câm ngọng, một phen nghe tên Ta, niệm tên Ta thì được khỏi bệnh, lại được tốt đẹp khôn ngoan.
7. Nguyện khi Ta thành Phật, nếu có chúng sinh không bà con thân thuộc, nghèo thiếu ốm đau, không ai giúp đỡ, mà nghe được tên Ta thì thân tâm yên lành quyến thuộc giúp đỡ cho, đến chứng đạo Bồ-đề.
8. Nguyện khi Ta thành Phật, các nữ nhân thường bị khinh dễ thấp kém, nếu nghe được tên Ta thì bỏ thân nữ nhân, thành tướng trượng phu cho đến chứng quả.
9. Nguyện khi Ta thành Phật, thì các chúng sinh thoát vòng ma đạo ác kiến, về nơi chánh đạo, tu Bồ-tát hạnh mau chứng đạo Bồ-đề.
10. Nguyện khi Ta thành Phật, nếu chúng sinh bị pháp vua trừng trị, trói buộc đánh đập, giam vào ngục tối, cắt xẻ, v.v… mà nghe tên Ta thì đều thoát khỏi.
11. Nguyện khi Ta thành Phật, những chúng sinh bị đói khát, cầu ăn mà tạo nghiệp dữ, nếu nghe tên Ta, chuyên niệm thọ trì, thì Ta trước hết cấp cho món ăn được no đủ, sau nói pháp khiến họ tu hành được hoàn toàn an vui.
12. Nguyện khi Ta thành Phật, những chúng sinh nghèo không có áo mặc, muỗi mòng chích đốt, nóng lạnh, ngày đêm khổ sở, nếu nghe tên Ta chuyên niệm thọ trì, thì Ta theo tâm mong cầu ấy khiến được đầy đủ y phục hoa hương.
Đó là mười hai bổn nguyện của Đức Dược Sư Như Lai, cõi nước của Ngài trang nghiêm thanh tịnh như cõi Cực lạc. Trong quốc độ ấy có hai vị đại Bồ-tát, vị thứ nhất tên là Nhật Quang Biến Chiếu, vị thứ nhì tên là Nguyệt Quang Biến Chiếu. Các Ngài là những thượng thủ của vô lượng vô số Bồ-tát ở nơi đó. Họ kế đến sẽ làm Phật và có thể thọ trì Chánh Pháp bảo tạng của Thế Tôn Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai. Song Mười Hai Đại tướng Dược Xoa là các Hộ pháp phò trợ các hành giả tu trì pháp Dược Sư, còn gọi là: Kim Cang Lực Sĩ. Ngoài ra 12 vị này còn có 84.000 quyến thuộc.
Theo hệ thống Kinh điển Phật giáo thì có thuyết cho là mỗi vị có mỗi đại nguyện và ứng thân riêng từng vị. Với tâm đại bi vô lượng và năng lực dẫn dắt tất cả chúng sinh đến bờ giác ngộ. Để cứu khổ ban vui cho chúng sinh, Dược Sư Như Lai phân thân ứng hiện, danh hiệu của các Ngài là: Thiện Danh Xưng Cát Tường Như Lai; Bảo Nguyệt Trí Nghiêm Quang Âm Tự Tại Vương Như Lai; Kim Sắc Bảo Quang Diệu Hạnh Thành Tựu Như Lai; Vô Ưu Tối Thắng Cát Tường Như Lai; Pháp Hải Lôi Âm Như Lai; Pháp Hải Thắng Huệ Du Hý Thần Thông Như Lai; Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai.
Đức Phật Dược Sư là một đấng giác ngộ có lòng bi mẫn vô lượng đối với hết thảy chúng sinh. Ngài hộ trì chúng sinh tránh khỏi những đớn đau về tâm hồn và thể xác, khỏi những hiểm nguy, chướng ngại và giúp họ trừ diệt tam độc tham – sân – si, cội nguồn của mọi bệnh tật và nguy hại. Ngài là đấng Y vương Toàn giác.
Niệm danh hiệu Ngài, Nam mô Dược Sư Lưu Ly Quang Phật, với đầy đủ Tín-Nguyện-Hạnh và niệm đến nhất tâm, người niệm sẽ được phước báo vô lượng, tiêu trừ tất cả bệnh khổ, thân tâm an lạc và sẽ được chư Đại Bồ tát, 12 vị Dược Xoa đại tướng hộ trì.
Theo Tam Bảo Ký, Trung Quốc xưa kia vào thời nhà Đường, ông Trương Tạ Phu đau nặng, gia đình thỉnh chư Tăng tụng Kinh Dược Sư suốt 7 ngày đêm. Ngay đêm hoàn kinh, Trương nằm mộng thấy chúng Tăng đem kinh đắp trên mình. Khi thức dậy, bệnh lui giảm rồi lành hẳn.
Ông đem điều này thuật lại cho người nhà biết, và tin rằng mình được mạnh khỏe là do nhờ năng lực tụng kinh Dược Sư.
Những chuyện cảm ứng như vậy rất nhiều. Vì vậy, chúng ta cần nhất tâm xưng niệm danh hiệu Phật Dược Sư để diệt trừ bệnh khổ và thành tựu an lạc, cát tường.
Hiện nay với sự phát triển nền khoa học hiện đại, chúng ta đã dần lãng quên đi tín ngưỡng và tâm linh của chính mình. Sự tin tưởng tuyệt đối về y khoa kỹ thuật tiên tiến, mặt trái của nó khiến chúng ta lầm tưởng rằng con người có thể nắm rõ và làm chủ mọi tình huống, thế nhưng nhân quả nghiệp báo sẽ không bao giờ đón trước được.
Khổ nạn như thủy triều ập đến. Thiên tai, hạn hán, bệnh dịch,… Sự xuất hiện của những căn bệnh truyền nhiễm phát triển với tốc độ nhanh đến chóng mặt mà các thiết bị y tế, đoàn bác sĩ giỏi nhất cũng không thể tìm được nguyên nhân và phương thuốc chữa trị… Trong hoàn cảnh bế tắc, tuyệt vọng, con người sẽ luôn tìm lại điểm tựa về mặt tinh thần để lấy lại được niềm tin, mở ra con đường đưa tới sự an bình cho chính tâm mình.
Đức Phật Dược Sư với nguyện lực đại từ đại bi, vị tha vô lượng, bằng mọi phương tiện muốn làm lợi lạc cho chúng sinh muốn thành tựu mọi sở nguyện cho những ai biết đến và thường tôn xưng danh hiệu của Ngài.
Thế là vô số đàn tràng trì tụng kinh Dược Sư được lập ra với mong muốn nguyện cầu Như Lai cứu độ chúng sanh thoát khỏi chốn lao ngục Ta bà đầy khổ nạn, đẩy lùi dịch bệnh, cứu độ muôn dân.
Nhân ngày 30/9 âm lịch hàng năm là ngày vía Dược Sư Lưu Ly Quang Như Lai chúng ta hãy đem lòng chánh tín, nguyện hướng về Ngài một lòng tu tập và hướng thiện. Việc cầu nguyện Đức Phật Dược Sư có năng lực mãnh liệt, khiến tâm chúng ta được tịnh hóa. Vì vậy, mỗi người chúng ta hãy luôn gia trì danh hiệu Đức Phật Dược Sư và luôn khởi tâm tán thán đại hạnh nguyện của Ngài.
Thích Nữ Chân Mỹ
Diễn đọc: SC Quảng Hiếu