Chư Ni còn thực hiện nhiều chuyến từ thiện như tặng học bổng và dụng cụ học tập cho sinh viên, học sinh nghèo hiếu học, tặng nhà tình nghĩa, xây nhà tình thương, mổ mắt thay thủy tinh thể cho bệnh nhân nghèo, phát xe lăn, xe đạp, ủng hộ Quỹ vì người nghèo, xây cầu, khoan giếng, hỗ trợ cho vay vốn cải thiện đời sống công nhân, mở các trung tâm từ thiện như trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi và khuyết tật, viện dưỡng lão nuôi người già neo đơn cơ nhỡ, khám, chữa bệnh, phát thuốc miễn phí cho bệnh nhân nghèo…
Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng khẳng định: “Trong những đóng góp của GHPGVN đối với công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, có sự đóng góp quan trọng của Ni giới trên nhiều lĩnh vực hoạt động như: y tế, giáo dục, an sinh xã hội và từ thiện nhân đạo… Đặc biệt, trong công tác an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo, Ni giới Phật giáo Việt Nam luôn đi đầu và góp phần quan trọng vào thành tựu chung của Giáo hội; vận động Tăng, Ni, Phật tử tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội do Nhà nước phát động, chung tay cùng với Chính phủ trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo, cứu trợ đồng bào bị thiên tai, đồng bào có hoàn cảnh khó khăn, giúp người già neo đơn, trẻ em mồ côi, khuyết tật, những người yếu thế trong xã hội, tổ chức các tuệ tĩnh đường khám, chữa bệnh miễn phí cho bệnh nhân nghèo, đảm nhận các bếp ăn từ thiện, cùng các hoạt động thiện nguyện đến mọi miền Tổ quốc với số tiền hàng ngàn tỷ đồng.”
Đặc biệt, năm 2021, khi dịch Covid-19 bùng phát trên cả nước và TP. Hồ Chí Minh, Phân ban Ni giới Trung ương đã kêu gọi chư Ni cùng Phật tử các tự viện Ni tham gia ủng hộ 100 tỷ đồng cho Quỹ vaccine phòng, chống dịch Covid-19; tặng máy thở, bình oxy, xe cấp cứu, thuốc hỗ trợ điều trị Covid-19, khẩu trang, đồ bảo hộ, găng tay, nước sát khuẩn, lương thực, thực phẩm để hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh.
Một số chùa đã và đang tổ chức các lớp mầm non cho con em Phật tử, tổ chức các khóa tu cho giới trẻ, sinh viên, học sinh, nhân sĩ, trí thức, doanh nhân, doanh nghiệp. Ni giới còn là chỗ dựa tinh thần vững chắc đối với nữ Phật tử, động viên giúp đỡ để họ trở thành những tấm gương sáng vừa giỏi việc nước, đảm việc nhà, xây dựng gia đình văn hóa.
Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, một số chùa Ni tổ chức nhiều hoạt động như vận động chư Ni và Phật tử không sử dụng chai nhựa; túi nylon; thường xuyên gom rác, túi nylon, chai nhựa nơi công cộng; phân loại rác tại nguồn, tại nhà, ở chùa.
Về đối ngoại, với nhiều đóng góp cho Ni giới và xã hội, Ni giới Việt Nam đã nhận Giải thưởng nữ giới kiệt xuất Phật giáo quốc tế năm 2017 tại Thái Lan, Giải thưởng của Hội Quan hệ văn hóa Chính phủ Ấn Độ do Đại sứ quán Ấn Độ tại Hà Nội trao tặng năm 2023, đăng cai tổ chức Hội nghị Nữ giới Phật giáo thế giới Sakyadhita lần thứ 11 năm 2009 tại Việt Nam. Ni giới Việt Nam được mời tham dự Hội nghị Sakyadhita quốc tế, điển hình như Hội nghị Sakyadhita lần thứ 18 tại Seoul, Hàn Quốc tháng 6/2023, để lại nhiều dấu ấn và hình ảnh đẹp về đoàn đại biểu Ni giới Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.
Trong dòng mạch nhập thế ấy, Ni giới Đà Nẵng cũng có nhiều đóng góp trong các hoạt động tu hành và hoạt động xã hội, trong đó tiêu biểu là Tổ đình Bảo Quang Sư Nữ được thành lập năm 1960, khai sơn là Sư cụ Đàm Minh, và công tác đại trùng kiến ngôi phạm vũ hoàn thành vào năm 2001. Chùa được thành lập đã đáp ứng nhu cầu tu học của chư Ni miền Trung cũng như trở thành điểm tựa tâm linh cho nhiều Phật tử trong những năm tháng chiến tranh ác liệt. Trước năm 1975, Bảo Quang Ni Tự là “hậu phương” cho phong trào yêu nước của Tăng Ni và Phật tử miền Trung, Nam bộ. Tiêu biểu có Ni sư Diệu Định, một vị đệ tử của Sư cụ, đã phát nguyện tự thiêu làm ngọn đuốc đầu tiên của Phật giáo Quảng Nam – Đà Nẵng. Ngọn đuốc ấy bùng cháy vào ngày Rằm tháng 4 năm Bính Ngọ (1966). Ngoài ra, chùa được chọn là trụ sở của Ni bộ Bắc tông Đà Nẵng để lãnh đạo Ni chúng tu tập và hành đạo thời bấy giờ. Sau năm 1975, nhằm ổn định việc tu học của Ni chúng, chùa Bảo Quang trở thành nơi An cư tập trung cho Ni giới tỉnh nhà và mở các khóa tu Bát quan trai cho Phật tử tu tập. Ngoài ra, chùa còn là nơi giao lưu của quý Ni trưởng, Ni sư khắp ba miền đất nước. Để có được thành quả này là nhờ vào đạo lực, uy đức tu hành của Sư cụ Đàm Minh. Sư cụ vốn cẩn trọng trong từng lời nói khi giao tiếp, kỷ cương trong giới luật. Đối với Ni chúng rất nghiêm, xử phạt công minh, nhắc nhở từ oai nghi tế hạnh: Đi, đứng, nằm, ngồi nhất nhất đều y giới luật. Về đời thường lúc nào Sư cụ cũng thương yêu và lo lắng cho Ni chúng từ việc nhỏ đến việc lớn, từ người gần đến người xa. Đây là điều mà cho đến giờ Sư cụ luôn nhớ và cố gắng học theo. Tiếp đó, từ năm 1996, chùa là nơi nội trú cho chư Ni từ các vùng miền đến thành phố Đà Nẵng theo học lớp Trung cấp Phật học Phổ Đà (nay là Trường Trung cấp Phật học thành phố Đà Nẵng), từ đó đến nay đã 9 khóa học. Nhờ đó mà đào tạo hàng trăm Ni tài, nhiều vị đi làm trú trì, đi giảng dạy tại các trường Phật học, tham gia các ban ngành của Giáo hội các cấp, cũng có một số vị còn đang tiếp tục du học ở nước ngoài,… Ngoài ra, với ngôi Tổ đình Bảo Quang, đệ tử xuất gia của Sư cụ hơn 30 vị, còn Sư Diệu Định độ đệ tử xuất gia gần 100 vị, nên môn phong đồ chúng hiện nay có trên 100 cơ sở ở trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, nhằm giúp cho hàng Phật tử tại gia có nhân duyên tu học Phật pháp, chùa tổ chức các đạo tràng: Đạo tràng tu bát quan trai, Đạo tràng Huân tu niệm Phật, Đạo tràng Pháp Hoa thường xuyên quanh năm, Đạo tràng trì tụng Chú Đại Bi vào mỗi sáng chủ nhật hàng tuần, có cả khóa tu mùa hè cho thanh thiếu niên. Hiện tại, chùa là trụ sở hoạt động của Phân ban Ni giới thành phố Đà Nẵng.
Kế thừa và phát huy tinh thần truyền đăng tục diệm của chư vị Trưởng bối Ni, với vai trò lãnh đạo Ni giới thành phố, Ni trưởng Thích Nữ Diệu Cảnh chú trọng và quan tâm đến các tự viện Ni trong việc xây dựng khang trang, Ni chúng an tâm tu tập. Mỗi người không ngừng trau giồi giới hạnh, ở trong không ngừng nội luyện sơ tâm, ở ngoài học hạnh không tranh hơn thua, luôn đoàn kết hòa hợp để xứng đáng là con cháu của Thánh Tổ Kiều Đàm Di, tích cực xây dựng một nhà Phật pháp trang nghiêm, vững mạnh theo tinh thần Lục hòa. Sư cũng luôn sách tấn những vị Ni trẻ nên phát nguyện dấn thân hoằng pháp lợi sanh, quan tâm hơn trong công tác an sinh xã hội, thực hiện tinh thần Bồ tát nhập thế, đem đạo vào đời giúp cho chúng sanh bớt khổ thêm vui. Hiện nay, chư Ni cũng được tham gia vào các ban ngành của Giáo hội, mong rằng quý vị cố gắng học hỏi thêm nữa để làm tốt công việc mà Giáo hội đã tin tưởng giao phó.
Ngoài việc thiết lập các cơ sở Ni tự trang nghiêm tố hảo, Ni trưởng còn nhiệt tâm khuyến khích chư Ni toàn thành phố tham gia thực hiện làm tốt công tác an sinh xã hội đem niềm vui xoa dịu nỗi đau những người bất hạnh. Sư cho rằng đạo Phật, bố thí được xem là bước đi đầu tiên của lộ trình tiến tu giải thoát. Với Ni giới thì điều này càng được thể hiện rõ hơn nhờ vào lòng bi mẫn của người phụ nữ trước nỗi đau của tha nhân, nên việc bố thí mang tính thường xuyên, liên tục. Chùa Bảo Quang là một địa chỉ từ thiện của Đà Nẵng ngay từ khi lúc thành lập cho đến nay. Kế thừa công hạnh tự độ độ tha và phụng sự chúng sinh của Sư cụ, cũng như bổn hoài ban vui cứu khổ, hành thiện giúp đời của Sư cụ, nhiều năm qua chư Ni chùa Bảo Quang tích cực tham gia nhiều hoạt động từ thiện xã hội, nhằm giúp đỡ người nghèo khó, vơi bớt đi những mảnh đời đau thương bất hạnh. Đó là nuôi dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng, nuôi người cao tuổi, trẻ mồ côi, ủng hộ nạn nhân chất độc da cam, giúp đỡ người khiếm thị, cứu trợ thiên tai lũ lụt nhiều địa phương trong cả nước, trao quà tình thương cho người nghèo khó ở Việt Nam, Lào, Campuchia, Ấn Độ, xây trường học và phát học bổng cho học sinh nghèo,… Tính đến nay, chùa Bảo Quang ủng hộ nhà tình thương, nhà tình nghĩa, nhà Đại đoàn kết trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và các tỉnh trên hàng trăm cái. Chùa tổ chức nấu cháo tình thương cho 4 bệnh viện tại địa phương là Bệnh viện Mắt, Bệnh viện Đa Khoa, Bệnh viện Da Liễu, Bệnh viện Quận Hải Châu từ ngày 15 tháng 9 năm 1995 đến nay, đồng thời phát cơm trưa từ thiện cho bệnh nhân 3 bệnh viện là Bệnh viện Mắt, Bệnh viện Đa khoa, Trung tâm chấn thương chỉnh hình. Nhất là trong thời gian đối diện đại dịch Covid-19, chùa Bảo Quang đã đồng hành cùng các đơn vị chức trách thực hiện những chương trình sau: Tặng 2 máy nước uống nóng lạnh cho bệnh nhân Bệnh viện C thành phố Đà Nẵng, thăm và tặng thực phẩm, nước uống, dụng cụ y tế, hàng trăm chai nước sát khuẩn, hàng chục ngàn chiếc khẩu trang do quý Sư tự may, cho 7 điểm kiểm dịch thuộc thành phố Đà Nẵng và các tỉnh thành lân cận với kinh phí hàng trăm triệu đồng. Trong năm 2019-2020 liên tiếp xảy ra thiên tai lũ lụt, sạt lở núi dẫn đến trôi nhà, mất mạng ở các vùng thuộc tỉnh Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Ngãi… Sư đã vận động kinh phí, thăm hỏi động viên giúp đỡ tặng dụng cụ sinh hoạt hàng ngày, thức ăn nước uống, trợ giúp kinh phí mai táng, áo quan cho các gia đình có người thân mất trong đợt lũ lụt vừa qua tại Quảng Nam, Hà Giang…, cũng như tặng các gia đình bị tốc mái ở Quảng Ngãi 2 triệu đồng / mỗi hộ và tặng hàng ngàn suất quà cho bà con bị ảnh hưởng bởi đợt mưa bão vừa qua. Tổng kinh phí cho những chương trình nêu trên lên đến hàng chục tỷ đồng.
Nhắc đến Ni giới Đà nẵng có lẽ ít nhiều chúng ta cũng được biết về Ni trưởng Thích Nữ Diệu Cảnh, Trưởng PBNG thành phố. Sư sinh năm 1941 tại Cẩm Phô, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam, xuất thân trong một gia đình có truyền thống thâm tín Tam bảo. Ngay từ nhỏ, Sư thường xuyên đến chùa Bảo Thắng, Hội An làm công quả, tụng kinh lạy Phật, gần gũi Ni trưởng Đàm Minh và quý Sư học hỏi giáo lý nên rất được quý Sư thương mến. Chính vì nhân duyên ấy, vào năm 1958, được sự cho phép của song thân, Sư xuất gia đầu Phật, làm đệ tử thứ nhì trong chúng đệ tử của Sư cụ Thượng Đàm hạ Minh – khai sơn Tổ đình Bảo Quang Sư Nữ thành phố Đà Nẵng, đệ nhất Trú trì chùa Bảo Thắng, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Sau thời gian tinh cần chuyên nhất, hạ thủ công phu tu tập, gần gũi hầu hạ vâng lời dạy bảo giáo dưỡng của Sư cụ, cảm nhận sự trưởng thành của Sư có thể gánh vác trọng trách làm sứ giả Như Lai nên Sư cụ đã hứa khả chấp thuận cho Sư thọ Tỳ kheo ni giới Giới đàn Vạn Hạnh tại Thừa Thiên – Huế vào năm 1965. Sau đó, để tiến tu và trau giồi kinh điển, Sư có duyên gần gũi thọ giáo với các bậc Cao đức tại Thừa Thiên – Huế như: Đại lão Hòa thượng Linh Mụ, Từ Đàm, Trúc Lâm, Báo Quốc,… cùng chư vị Trưởng lão Ni như: Sư cụ Diệu Đức, Sư cụ Hoàng Mai, Sư cụ Hồng Ân,… và quý Sư bà lớn đương thời. Nhờ có được thiện duyên lớn này nên trên lộ trình thượng cầu hạ hóa gặp nhiều thắng duyên. Năm 1965, Sư tu học nội trú tại Ni trường Diệu Đức, đến năm 1972 khi mùa hè đỏ lửa tỉnh Quảng Trị diễn ra thì Ni trường giải tán. Được sự cho phép của Sư cụ, Sư vào Sài Gòn học khóa bồi dưỡng sư phạm mầm non đến năm 1973 thì trở về lại chùa Bảo Quang phụ trách chăm lo Ký Nhi viện Phật giáo Đà Nẵng đến năm 1981. Sau ngày giải phóng đất nước, Sư vừa lo việc chùa vừa tích cực tham gia công tác Phật sự của Phật giáo Đà Nẵng khi Giáo hội vừa thành lập với cương vị Thủ quỹ Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng. Đến năm 1992, Sư cụ viên tịch, Sư kế nhiệm đảm trách công việc nội tự, nhất là chuyên tâm hướng dẫn chư Ni trang nghiêm tu học, nhằm giữ vững truyền thống ngôi chùa Sư Nữ Bảo Quang. Đến năm 1995, Sư được Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Quảng Nam – Đà Nẵng bổ nhiệm trú trì ngôi già lam này. Từ đó đến nay, Sư vừa chuyên tâm tu học đề vun bồi tư lương giác ngộ, giải thoát vừa tham gia công tác Giáo hội, giáo hóa đồ chúng xuất gia và tại gia tu học để trang nghiêm tự thân, sống tốt đời đẹp đạo. Hiện tại, Sư được Tăng sai làm Ủy viên Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Ủy viên Thường trực Phân ban Ni giới Trung ương, Trưởng Phân ban Ni giới thành phố Đà Nẵng, Trưởng ban Từ thiện – Xã hội Phật giáo thành phố Đà Nẵng. Nhiều năm qua, tại các Đại Giới đàn tổ chức tại thành phố Đà Nẵng, Sư được cung thỉnh vào ngôi Đàn đầu, nhằm trao truyền giới luật cho hàng Ni chúng để mạng mạch Ni được truyền thừa. Ngoài ra, Sư còn là thành viên UBMTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng, tham gia Ban chấp hành Liên hiệp Hội Phụ nữ thành phố Đà Nẵng, Hội Phụ nữ thành phố Đà Nẵng, Hội Chữ thập đỏ thành phố Đà Nẵng,…
Kết luận
Trong kỷ nguyên công nghệ 4.0 với nhiều cơ hội và thách thức mới, mỗi bậc chư Ni cần phát huy được thế mạnh nội lực của bản thân cả về học vấn lẫn giới hạnh, thực học và thực tài, trên công cuộc tu hành chánh pháp để tiếp bước tiền nhân trên lộ trình “Hoằng pháp vi gia vụ lợi sinh vi bản hoài” xây dựng ngôi nhà chung GHPGVN ngày càng vững mạnh, mỗi một vị Ni mang lại cho đạo tràng một khía cạnh khác nhau, không ai hiểu rõ hơn chính bản thân họ, góp sức ươm mầm nảy nở sự nghiệp hoằng pháp lợi sinh ngày càng rực rỡ, hoàn thành tốt các nhiệm vụ của người con gái Đức Phật viết vào trang sử Ni giới thời hiện đại.
TS. TN. Thanh Quế (ĐSHĐ-128)
Ni sinh Diệu Lâm diễn đọc
