Nghe đâu tận bên núi tuyết xa xôi xứ Ấn, có một thanh niên xuất hiện vì hạnh phúc chung của loài người, đem lợi ích chung đến cho số đông… người ta gọi chàng là Phật. Phật đi đến đâu cỏ cây xanh tươi, hoa trái bốn mùa thi nhau nở, người người hân hoan ca hát, chim chóc tưng bừng líu lo, thợ săn buông cung tên thôi săn bắn, gã đồ tể cũng thôi sát hại giết chóc. Đó là câu chuyện ngày xửa ngày xưa, xưa không nhớ nổi ngày tháng mà nó được Nội kể lại.
– Ồ người đó còn giỏi hơn cả ông vua trong cổ tích Nội kể nữa phải không?
– Con ao ước được gặp quá!!
– Ông mà Nội lạy mỗi tối cũng là Phật nữa hả Nội?
– Là Phật đó con.
– Sao Phật ở xứ Ấn lại ngồi trên bàn thờ nhà mình vậy?
– Ừ, Phật vì thương mọi người, thương con nên ngồi ở đó.
– Nội ơi! Sao Phật không nói chuyện với con chỉ mỉm cười thôi?
– Lúc nào con ngoan, chăm học thì Phật sẽ nói chuyện với con.
Rồi bẵng đi một thời gian, không biết cái gì được gọi là nhân duyên mà tóc trên đầu nó rơi rụng, chỉ chừa lại phía trước vừa đủ một cái vá múc canh. Người ta gọi nó là Điệu. Điệu thì không ở nhà nữa mà dọn đến chùa ở, đơn giản vì ở chùa có nhiều Phật, có Sư bà cũng không có tóc như Phật, hiền lành như Phật… Phật ở trong chánh điện, Phật ở nhà ăn, Phật trong giảng đường, Phật ở ngoài sân… Hạnh phúc rồi nhé vì cùng Phật tu chung một lá bồ đề, ở chung dưới một bóng đa cổ thụ.
Ngày ngày, Phật vẫn ở đó dù nắng hay mưa vẫn mỉm cười nhìn Điệu. Chỉ còn chờ Phật nói chuyện nữa thôi. Nhưng đã bao mùa mặt trời lên rồi lặn, bao mùa gốc đa già thay lá, vẫn mình Điệu ở đó, bên gốc đa già. Phật sao cười hoài không nói? Điệu mếu máo khóc… Sư bà hiền lành cười vuốt đầu Điệu.
Rồi lại một ngày đẹp trời không biết cái gì được gọi là nhân duyên. Sư bà bảo:
– Điệu, lớn rồi con.
Và từ đó nó phải ngồi vào bàn học, không còn nhiều thời gian cưỡi chổi quanh sân, quanh tượng Phật nữa…
– Sao con thấy buồn quá… thưa Sư bà!
– Học đi con.
Và trên Sư bà cứ miệt mài giảng, dưới Điệu cứ gật gù… mơ gì không biết mà cười tươi thế… cam lồ cứ đều đều tuôn ra ướt cả tập vở.
… Điệu trưởng thành hơn theo ngày tháng, theo lời giảng của Sư bà. Biết rằng nơi cội sa la hoa trắng, màu trắng tang thương của xứ tuyết, Phật đã nhập Niết bàn rồi. Chúng đệ tử chưa chứng quả than khóc đau khổ, cũng như cái sự thật phũ phàng mà Điệu nhận ra. Điệu mếu máo khóc với Sư bà:
– Phật đã lỡ hẹn với con rồi.
Cái buồn của tuổi thơ rồi cũng nguôi ngoai theo cái vuốt đầu của Sư bà:
– Phật vẫn bên con đó, chứ có mất đâu!
… Điệu giờ đã lớn lắm rồi, cái vá múc canh của Điệu, Sư bà cũng hớt đi theo cái gọi là nhân duyên. Điệu giờ được đắp y vàng, được Sư bà cho đến trường Phật học… Điệu ngày nào cưỡi chổi quanh sân giờ là một Sư cô oai nghi điềm đạm, siêng năng lao tác và tu học nhưng vẫn hồn nhiên tươi mát như chính ông Phật cổ tích của Điệu… Phật vẫn còn đó là chứng nhân cho bao niềm tin niềm, vui suốt cả một thời thơ dại.
Đến một ngày, cũng nhờ vào cái gọi là nhân duyên, Điệu chợt hiểu: Phật ở trong con, Phật chẳng bao giờ xa rời con và Phật chính là con.
Con đi tìm Phật ở trên ngôi
Phật vẫn điềm nhiên chẳng một lời
Con về tìm Phật trong tâm thiện
Phật mở mắt ra miệng mỉm cười!
Thì ra chỉ cần con sống tỉnh giác, sống an lạc, trải lòng từ bi với mọi người và mọi vật, sống trọn vẹn trong hiểu và thương là con thấy Phật… Cuộc hẹn năm xưa Phật vẫn ở đó đợi con, chỉ mình con mê nên đi quanh tìm Phật nên không thấy Phật. Ai đó đã nói: “Con đi tìm Chúa ở ngoài con nên không thấy Chúa ở trong lòng con” và giờ làm sao ai biết được.
Có con Phật chung nhà!
Lạc Diệp
Diễn đọc: SC Diệu Khánh