Từng nghe rằng, 500 lần ngoảnh mặt nhìn nhau kiếp trước, mới đổi được một duyên gặp gỡ đời này. Cho nên, mọi nhân duyên gặp gỡ trong kiếp này đã quý, được sống chung, sinh hoạt chung, cùng tu, cùng học suốt ba tháng Hạ trong ngôi nhà Phật pháp thì quá là nhân duyên sâu dày.
An cư kiết Hạ là một truyền thống quý báu trong Phật giáo, là lúc Tăng, Ni dừng bước vân du, quay về tịnh hóa cả thân và tâm, trau giồi giới – định – tuệ trong ba tháng. Năm nay, ngôi chùa Hòa Quang tọa lạc tại huyện Nhà Bè đón tiếp 40 hành giả khắp mọi miền đất nước về đây An cư kiết Hạ.
Ngôi chùa có ba cô tiểu dễ thương lắm, gồm Tiểu Thanh, Tiểu Mỹ, Tiểu Ánh, ba em trạc tuổi nhau, đều 13 tuổi. Mùa Hạ cũng là lúc các em được nghỉ hè. Nhìn thấy nhiều Sư chị về học Hạ nên các em vui lắm.
Thời gian thấm thoắt trôi qua ấy vậy mà đã được một tuần kể từ ngày nhập Hạ, hôm nay cũng là ngày sám hối đầu Hạ. Tiểu Mỹ ở đâu xách về 3 ly trà sữa, với dáng hình mũm mĩm, cười toe toét vừa gặp Tiểu Ánh, Tiểu Thanh em nói:
– Nói nghe nè, nay Mỹ thấy bên đường có quán trà sữa mới khai trương, mua 2 tặng 1 là thành 3 ly luôn. Hong ấy tụi mình trốn ra lan can uống đi. – Vừa nói Tiểu Mỹ vừa cười tít mắt, đôi chân mày nhướng nhướng có vẻ đắc chí.
Nghe thế Tiểu Thanh nhau nhảu tiếp lời:
– Nói nghe nè, vậy thì tụi mình trốn nhanh qua hành lang đi, hong thôi 10 phút nữa chuông lên là bị phát hiện đó.
Tiểu Ánh thì thường ít nói, tính tình trầm lắng, có vẻ lo sợ, em nói:
– Mình đi vậy lỡ Sư Quản chúng la rồi sao? Lỡ Sư phụ biết rồi phạt mình thì sao?
Tiểu Mỹ nói:
– Thôi hong đi thì thôi để Mỹ với Thanh đi, để ly trà sữa của Ánh tan hết uống dở ẹc luôn.
Nghe tới đó Tiểu Ánh nói:
– Hoy hoy, vậy Ánh cũng đi nữa.
Tiểu Thanh với Tiểu Mỹ nghe vậy thì cười đắc chí như vừa có một đồng minh nhập hội. Cả ba vui vẻ, chạy men theo hành lan ra lan can ngồi uống một cách đắc ý, cười giòn giã. Cũng ba ly trà sữa mà buổi tối đó cả ba em đều ngủ không được, nên sáng hôm sau trốn luôn công phu khuya.
Sáng đó xuống trai đường dùng bữa sáng, sau khi kiết trai, Sư phụ cũng là Ni sư Trụ trì gọi cả Tiểu Thanh, Tiểu Mỹ, Tiểu Ánh lại hỏi:
– Tại sao tối hôm qua các con không sám hối, còn trốn luôn công phu khuya nữa?
Cả ba khuôn mặt trở nên sợ hãi vì biết mình sắp bị phạt. Tiểu Ánh sợ quá chắp tay mếu máo:
– Dạ thưa Sư phụ, hôm qua chị Mỹ mua trà sữa ngon quá tụi con trốn qua bên lan can uống, tối đó ngủ hong có được nên sáng tụi con hong có đi công phu nổi ạ? Dạ con xin sám hối Sư phụ con hong dám như vậy nữa đâu ạ.
Sư phụ thở một hơi dài, nhẹ nhàng nói:
– Các con còn là các cô tiểu nhỏ, thường ngày các con đi học ít lên thời khóa tụng kinh, công phu. Mùa Hạ thì các con được nghỉ hè phải tinh tấn lên để bù lại những ngày các con đi học chứ. Là một cô tiểu nhỏ, các con phải biết siêng năng, tinh tấn, nghe lời các chị, các cô lớn biết không con. Bây giờ các con mà trốn tụng kinh, sám hối, công phu vài lần sẽ thành thói quen, điều đó hình thành trong các con sự lười biếng, giải đãi. Là một cô tiểu mà lười biếng, giải đãi, không nghe lời là xấu lắm, là không ai thương đâu biết không con. – Nói xong, Sư phụ ngưng chừng vài giây như cho các em biết lỗi, suy nghĩ lời dạy và Sư phụ nói tiếp:
– Các con phải nhìn hình ảnh của đại chúng mà học theo, con thấy đó, buổi khuya là lúc ai cũng buồn ngủ hết, nhưng người tu mình phải đi ngược dòng đời ở chỗ thức dậy sớm và công phu khuya. Buổi trưa các con thấy không, nắng lúc một giờ mấy chiều nóng như vậy mà đại chúng vẫn miệt mài lời kinh, tiếng kệ lạy sám hối theo thời khóa, ai cũng mồ hôi nhễ nhại nhưng vẫn luôn tinh tấn. Những hình ảnh đó các con phải học theo chứ. Một ngày tụng kinh nhiều thời mệt rồi nhưng đại chúng vẫn cùng nhau tụng kinh, rồi ngồi thiền buổi tối. Bỏ qua sự mệt mỏi của thân và quyết tu của tâm. Đó là những hình ảnh đẹp mà các con phải nhận thấy để noi theo, có như thế thì mới tinh tấn và đáng khen các con biết không. Mới có một tuần vào Hạ mà các con đã giải đãi thì còn hơn hai tháng nữa sẽ thế nào đây?
Nghe thế, Tiểu Ánh cúi đầu, chắp tay thưa với Sư phụ:
– Dạ mô Phật chúng con đã biết lỗi rồi, chúng con xin sám hối Sư phụ chúng con sẽ nhìn hình ảnh của đại chúng mà tinh tấn hơn, siêng năng hơn, không vì mê chơi mà lười tu học nữa ạ.
Sư phụ nghe thế thì mỉm cười dịu dàng, ánh mắt từ bi, Sư phụ chậm rãi nói:
– Thôi các con biết lỗi, nhận ra mình giải đãi mà sửa lỗi thì tốt, lần này Sư phụ sẽ không phạt các con quỳ hương, nhưng nếu tái phạm thì Sư phụ sẽ phạt các con gấp đôi đó.
Cả ba cô tiểu đồng thanh:
– Dạ mô Phật, chúng con nhớ rồi ạ thưa Sư phụ.
Cái âm thanh đó nghe thật là dễ thương làm sao, chắc chắn rằng ai từng hành điệu, làm tiểu từ nhỏ sẽ không tránh khỏi sự giải đãi, ham chơi, nhưng biết sai mà sửa, rèn luyện cho mình tốt hơn thì tuyệt vời vô cùng.
Ấy vậy mà 2 tháng rưỡi đã trôi qua, mới đây đã sắp đến ngày tự tứ mãn Hạ rồi. Thời gian này, ba cô tiểu nhỏ đặc biệt thân nhất là hai Sư chị Thức xoa là Huệ Nghiêm và Huệ Hải lại đây nhập Hạ. Hôm nay, cô Huệ Nghiêm liên hoan trong liêu nên mua 5 ly trà sữa cùng quý cô uống. Vừa nhận trà sữa xong, cô Huệ Nghiêm để trên bàn dưới nhà bếp, cô lấy thêm nước đá thì Tiểu Mỹ tinh nghịch chạy đến xách bịch trà sữa lên, vừa chạy em vừa cười vọng lại:
– Cảm ơn chị Nghiêm đã cho em 5 ly trà sữa.
Cô Huệ Nghiêm thấy vậy nói:
– Trà sữa này chị mua cho quý cô trên liêu liên hoan em đừng có uống nha, em sẵn đem lên giúp chị nhé.
Vậy mà với sự tinh nghịch của mình, Tiểu Mỹ đem cho Tiểu Thanh, Tiểu Ánh và hai người bạn khác chia nhau uống, em còn cười đắc chí và nói:
– Trà sữa này Mỹ mới mua nè, tụi mình uống nha. – Cả bốn đứa bạn ngồi với nhau thích thú, chẳng biết chuyện gì vẫn uống trong sự hồn nhiên, vui vẻ.
Biết được Tiểu Mỹ làm điều đó, cô Huệ Nghiêm thưa với Sư Quản chúng, thế là cả ba cô tiểu và hai người bạn đều bị quỳ hương và xin lỗi cô Huệ Nghiêm vì hành động “chưa xin đã lấy”.
Thế mà Tiểu Mỹ không biết lỗi, lại đi giận lại chị Huệ Nghiêm, em nghĩ: “Có mấy ly trà sữa mà cũng méc cho em bị quỳ hương, thì mua đền thôi sao lại đi méc như vậy”. Thế là Tiểu Mỹ không nhìn cô Huệ Nghiêm nữa, em giận.
Biết được Tiểu Mỹ như vậy, Sư phụ gọi em vào phòng, Sư phụ dạy:
– Sư phụ nói con nghe, là một cô tiểu nhỏ, Sư phụ đã dạy con không được lấy đồ của bất kỳ ai khi chưa xin phép, dù là thích đến mấy hay muốn chọc ghẹo cũng không được lấy. Sư phụ thấy các con ngày nào cũng uống trà sữa hết, các con có thiếu gì đâu sao lại lấy trà sữa của các cô, điều đó thật xấu vô cùng, dù thân đến đâu cũng không được đùa như vậy. Nhưng làm sai mà còn không biết mình có lỗi thì xấu hơn nữa. Các con là người sai mà còn giận ngược lại cô Huệ Nghiêm nữa.
– Sư phụ luôn dạy các con phải biết tinh tấn, nghe lời, ngoan và lễ phép với mọi người. Vậy là các con chưa có ngoan. Các con thấy đó, các cô lại đây An cư có ba tháng thôi, còn có một tuần nữa thôi là các cô về lại trú xứ của mình rồi. Thế gian vô thường, mỗi người đều mang cho mình một lý tưởng đẹp, vân du cầu học khắp muôn phương, biết có gặp lại nhau không. Tình pháp lữ là một điều cao quý và đẹp vô cùng, các con đã làm cho tình pháp lữ với cô Huệ Nghiêm có sự khoảng cách vì hành động giỡn quá đà và không biết lỗi, sửa lỗi. Các con phải thật tâm suy nghĩ, nhận ra lỗi của mình rồi bộc bạch với cô Huệ Nghiêm. Điều đó cũng làm cho cái ngã của mình thấp xuống đó con, có như vậy thì con mới sống với tinh thần “lục hòa” mà Sư phụ đã dạy biết không con. Con phải suy nghĩ lời Sư phụ nói rồi đi xin lỗi cô Huệ Nghiêm biết không con.
Tiểu Mỹ nghe Sư phụ nói xong, em cúi gằm mặt xuống, thở một hơi dài, có lẽ đang suy tư điều Sư phụ vừa nói. Em thưa:
– Dạ mô Phật thưa Sư phụ, dạ con luôn khắc ghi lời Sư phụ dạy con ạ. – Rồi em lui ra.
Thời gian như dòng nước chảy, mới đó mà đã đến buổi thiền trà cuối cùng chuẩn bị cho ngày mai Tự tứ, còn được gọi là ngày mãn Hạ. Hôm nay là ngày Rằm tháng 7 trăng tròn mà sáng lắm. Bên không gian buổi thiền trà, đại chúng cùng ngồi lại bao quanh dòng chữ “CÓ MẶT TRONG NHAU”, những ngọn nến lung linh như cười vui trong bóng tối. Thế nhưng, ai ai cũng có một nét buồn, có lẽ… đó là nỗi buồn cũng một sự sắp chia ly sau ba tháng cùng nhau tu và học. Từng ly trà được rót ra, từng bài cảm niệm từ sâu thẳm trái tim được vang lên theo dòng cảm xúc, trong ai cũng có nét buồn, luyến lưu tình đạo vị.
Tiểu Mỹ ngồi đối diện cô Huệ Nghiêm, cứ lâu lâu em lại liếc đôi mắt lên nhìn cô Huệ Nghiêm, như muốn nói một điều gì đó.
Đến lượt cô Huệ Nghiêm chia sẻ trong buổi thiền trà, cô đã đọc một bài thơ:
Hoa mùa hạ – sắp phai nhường thu sớm
Phượng rực trời, qua thời chớm nụ xinh
Hạ sắp qua, thấm đẫm những ân tình
Nhưng có lẽ, sắc hoa xinh… chóng lụi.
Ai chưa từng sống đời không tiếc nuối?
Và có khi cả rừng núi lời “xin”
“Xin chào nhau”, “xin trọn vẹn ân tình”
Nhưng có lúc chưa nói “lời xin lỗi”.
Đã có ai… có ai chưa sống vội?
Lướt qua nhau, chưa từng nói câu chào?
Và có khi sẽ không có lần sau
Và chưa kịp những thì thào “kiến giải”.
Đã có ai, dừng ngay cuộc tranh cãi
Biết mình sai, hay xét lại hiểu lầm
Và có khi, cuộc giận suốt trăm năm
Khi nhắm mắt vẫn thì thầm… “có lẽ”…
Nếu ta biết, mỉm cười “mình huề nhé”
Thì cuộc đời đâu “có lẽ” nhiễu nhương
Bởi cùng nhau đi được “mấy dặm trường”?
Hay sở học của mỗi người mỗi ngã…
Nhìn hạ đi, thu bắt đầu thay lá
Xin biết ơn, bằng tất cả tấm lòng
Bởi lòng rộng, chan hòa bầu trời rộng
Mới ươm nên những hạt giống “thanh bình”…
Tiểu Mỹ nghe xong, sống mũi nghe cay lắm, đôi mắt nhòa lệ từ bao giờ, em nấc lên từng tiếng như lời hối hận muộn màng nhưng không nói ra được. Em chạy đến cô Huệ Nghiêm và nói:
– Chị ơi em xin lỗi về việc lấy trà sữa của chị rồi uống khi chưa xin phép, đã sai mà còn giận ngược lại chị nữa. Rồi chị em mình giận nhau biết bao lâu em buồn lắm, em hối hận lắm. Em cũng chưa có ngoan, chưa nghe lời Sư phụ xin lỗi chị sớm hơn, để ngày mai chị đã đi rồi.
Huệ Nghiêm cũng cảm thấy mắt mình nhòa đi, cô hít một hơi rồi nhẹ nhàng nói:
– Thôi mình đừng nhắc chuyện đó nữa em nhé, mấy ly trà sữa đó không đáng là bao, nhưng lúc đó người ta đang cần nên mới gửi chị mua, em uống như vậy sẽ khó xử cho chị lắm, chỉ mong em đừng như vậy nữa, đùa như thế sẽ mất lòng nhau lắm biết không em. Chị hong có giận em đâu, thấy em hiểu chuyện là chị vui rồi nè, thôi mình uống trà tiếp em nha. Buổi trà luôn “có mặt trong nhau” mà. – Nói xong, cô Huệ Nghiêm cầm ly trà lên, nhẹ nhàng uống một ngụm rồi mỉm cười.
Tiểu Mỹ cũng vui vẻ và nghịch ngợm lấy chung trà của mình “cụng ly” với cô Huệ Nghiêm.
Không biết sao, một không khí tịch mặc bao trùm buổi thiền trà, không khí này là cảm xúc “biết mình đang có mặt trong nhau”, cùng ngồi lại gắn kết tình pháp lữ, nói nhau nghe những niềm vui, nỗi buồn trên con đường tu hành đẹp tuyệt vời này. Để rồi… ngày mai… sau lễ Tự tứ, mỗi người sẽ về lại trú xứ của mình, tiếp tục bước vân du cầu học, tiến tu trên lộ trình giác ngộ, giải thoát. Ba tháng trôi qua biết bao cảm xúc, vui có, hiểu lầm có, đôi lúc mệt mỏi về thân có, nhưng tinh tấn để thúc liễm thân tâm, trau giồi giới đức là điều không thể thiếu. Đây cũng là hành trang cho sự nghiệp hoằng dương chánh pháp và lợi lạc quần sanh.
Để xóa tan bầu không khí tịch mặc từ bài thơ và câu chuyện của Tiểu Mỹ và cô Huệ Nghiêm, cô Hạnh Liên đã nâng ly trà, đọc một bài thơ:
Ly trà thấu lẽ nhân sinh
Thương, yêu, ghét giận thường tình bỏ qua
Kính mời đại chúng chung trà
Thắm tình pháp lữ – một nhà chẳng xa.
Nỗi lòng ta cứ nói ra
Kể nhau nghe những thiết tha, vui, buồn
Lắng lòng tiếng hát, ngân chuông
Mỉm cười hòa hợp, ưu buồn xua tan.
Chúc nguyện đại chúng bình an
Dồi dào sức khỏe, muôn ngàn niềm vui…
Nghe xong, đại chúng cùng cười, rót trà cho nhau và uống tiếp. Đâu đó, chắc chắn rằng sẽ có những câu chuyện tương tự như Tiểu Mỹ và cô Huệ Nghiêm, họ đang nói ra những hiểu lầm giống như “kiến hòa đồng giải” để đi đến một mùa Tự tứ trọn vẹn niềm hoan hỷ, an lạc sau ba tháng cùng nhau tu tập để thúc liễm thân tâm, trau giồi giới đức. Thế mới thấy, tình pháp lữ của chúng mình đẹp lắm, luôn lấy tinh thần “lục hòa” của Đức Phật dạy để hòa hợp, tiến tu và phát triển.
Huệ Giác(ĐSHĐ-135)